Ermənistan siyasi, hərbi və iqtisadi böhran məngənəsində

19:56 / 29.03.2021

 

Qarabağın düşmən işğalından azad edilməsi Ermənistanda siyasi böhranla nəticələndi. Siyasi konyukturanın dəyişməməsi üçün hər oyundan çıxan Baş nazir N.Paşinyan Qarabağ müharibəsindən sonra şəxsi maraqları naminə özündən başqa hər kəsi günahlandıraraq hakimiyyətdə qalmaq üçün çabalayır. Siyasi savadı özünü rüsvay edəcək səviyyədə olan Paşinyan müharibədəki uğursuzluqlara müxtəlif cür don geyindirir. Gah Rusiya tərəfindən təchiz edilən İsgəndər raketlərinin partlamadığını deyir, gah da siyasi təzyiq altında qalaraq Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin rəhbərliyinin onu düzgün məlumatlandırmamasını ifşa edərək özünə haqq qazandırır. Fəqət unutduğu və ya xatırlamaq istəmədiyi yeganə həqiqət Azərbaycan Ordusunun uğuru, “dəmir yumruğ”un zərbəsidir. Gedişat o qədər acınacaqlıdır ki, ölkədə hər gün siyasi etirazlar, parlamentdə deputatlar arasında münaqişələr, iqtisadiyyatın çöküşü-bir sözlə, xaos hökm sürməkdədir.

Xatırladaq ki, Ermənistanda daxili siyasi böhran 2021-ci ilin fevralın 25-də Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahının Nikol Paşinyanın istefasını tələb etməsilə yeni bir dövrə qədəm qoydu.Bununla da ölkədəki siyasi vəziyyət daha da pisləşdi. N.Paşinyan bunu çevriliş cəhdi kimi qiymətləndirdi və Onik Qasparyanın Baş Qərargah rəisi vəzifəsindən azad edilməsi barədə qərar imzaladı. Lakin bu sənəd Ermənistan Prezidenti Armen Sarkisyan tərəfindən imzalanmadı və Baş nazirlik aparatına geri göndərildi. Klanlararası qarşıdurmanın pik səviyyədə olduğu Ermənistan yeni bir siyasi qarşıdurma ilə üz-üzə qaldı. Hadisələrin inkişafında Paşinyan hakimiyyətdən devrilmək qorxusunu göz önünə alaraq xalqı 1 martda İrəvanın Respublika Meydanına mitinqə və həmrəylik yürüşünə çağırdı. Bununla da müxalifətə güc nümayişi göstərərək qətiyyətsiz addımlarından xilas olmağa cəhd etdi. O, Respublika Meydanında mitinqdə çıxış edərkən müxalifətin müvafiq memorandum imzalayacağı təqdirdə növbədənkənar seçkilərə getməyə hazır olduğunu da qeyd etdi. Bundan sonra isə N.Paşinyan sənədi təkrar Ermənistan prezidentinə göndərdi, eyni zamanda Ermənistan Konstitusiya Məhkəməsinə də müraciət etdi. Lakin Ermənistan Prezidenti Armen Sarkisyan Baş Qərargah rəisinin azad olunmasına dair sənədlə bağlı Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət etmədi. Daha sonra mətbuata verdiyi açıqlamada qeyd etdi ki, bu, hüquqi prosedur kimi Baş nazirin səlahiyyətindədir.Bununla da, Ermənistan Prezidenti bu məsələ ilə əlaqədar Baş nazir tərəfindən təqdim olunan fərman layihəsini imzalamadığı və qanunla müəyyən edilmiş müddətdə Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət etmədiyi üçün Onik Qasparyan 10 mart tarixindən etibarən vəzifəsindən azad edildi. Yerinə isə Artak Davtyan gətirildi. Bu həmin Davtyandır ki,  2018-ci ildən 2020-ci ilə qədər Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi vəzifəsində olub və Baş nazir Nikol Paşinyanın təklifi ilə işdən kənarlaşdırılıb. Onun vəzifədən uzaqlaşdırılmasına səbəb isə koronavirusa görə sərt karantin elan olunan zaman oğluna toy etməsi olub. Təbii ki, bu cür tragikomik hadisələrin Ermənistanda olması heç də təəssüf doğurmur. Ölkədə cərəyan edən hərbi münaqişənin “həll”indən sonra Paşinyannövbədənkənar parlament seçkilərinin keçirilməsi haqqında da qərar qəbul edib. Belə ki, N.Paşinyan,Ermənistan prezidenti, “Mənim addımım” partiyası və “Çiçəklənən Ermənistan” partiyasının liderləri ilə müzakirələrdən sonra erkən parlament seçkilərinin 2021-ci ilin iyunun 20-də keçirilməsi barədə yekun qərara gəliblər.

İqtisadi məsələlərə gəldikdə isə, Ermənistanda əhalinin getdikcə dərinləşən sosial problemləri, işsizlik, iqtisadiyyatın tənəzzülü, istehsalın yoxluğu vəziyyəti daha da ağırlaşdırır.Problemlərin köklü həlli üçün isə hökumətin müvafiq proqramı yoxdur.İqtisadiyyatdakı böhran səbəbindən Ermənistanda büdcə balansı da pozulub. Belə ki, ötən il büdcə kəsirləri kapital qoyuluşunu üstələyib. Cari il üçün isə büdcə kəsirinin 342 milyard dram (dövlət büdcəsinin təxminən 18,5 faizi və yaxud təxminən 700 milyon dollar) olması, kapital xərclərinin isə 215 milyard dram (400 milyon dollardan çox) olacağı proqnozlaşdırılır.

Ermənistanın xaosdan azad olmaq üçün yeganə çıxış yolu 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanatı qeyd-şərtsiz icra etməkdir. Bununla da Ermənistan iqtisadi blokadadan xilas olar, regionda baş tutacaq layihələrdə özünə yer tapar. Əks halda ölkədə hökm sürən anarxiya Ermənistanı məhvə sürükləyəcək.

 

Hüseyn Hüseynli

Tarix üzrə fəlsəfə doktoru,

BDU-nun Tarix fakültəsinin müəllimi

 


Etiket:

Strategiya.az

Xəbərlər
20.07.2022

Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi

20.07.2022

Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib

20.07.2022

İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb

20.07.2022

Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb

20.07.2022

Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov

20.07.2022

"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi

20.07.2022

Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub

16.07.2022

Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib

16.07.2022

Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb

16.07.2022

Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb

16.07.2022

Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var

16.07.2022

Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb

14.07.2022

İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM

14.07.2022

Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il

14.07.2022

Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı

14.07.2022

FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür

14.07.2022

Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb

14.07.2022

Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub

14.07.2022

Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı

13.07.2022

Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub

13.07.2022

Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir

13.07.2022

Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır

13.07.2022

Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür

12.07.2022

Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib

12.07.2022

Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?

12.07.2022

Azərbaycan nefti ucuzlaşıb

12.07.2022

Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq

12.07.2022

Tovuz döyüşlərindən iki il ötür

12.07.2022

Bakının mərkəzində partlayış baş verib

12.07.2022

Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər

12.07.2022

Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro

11.07.2022

Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub 

11.07.2022

Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY

11.07.2022

FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb

11.07.2022

Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib

11.07.2022

Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib

09.07.2022

Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov

09.07.2022

Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub

09.07.2022

DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub

09.07.2022

Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub

09.07.2022

Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib

09.07.2022

Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb

09.07.2022

Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib

09.07.2022

XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib

09.07.2022

Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir

08.07.2022

Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM