“Abşeron yarımadasında soyuq hava dalğalarının tədqiqi və əhali üçün risklər“

20:25 / 06.10.2017

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) akademik H.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutunda keçirilən elmi seminarda iqlimşünaslıq və aqroiqlimşünaslıq şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, coğrafiya üzrə fəlsəfə doktoru Umayra Tağıyevanın elmi işçi Cəmilə Əhmədova ilə birgə hazırladığı “Abşeron yarımadasında soyuq hava dalğalarının tədqiqi və əhali üçün risklər“ mövzusunda məruzəsi dinlənilib.

İnstitutdan bildirilib ki, iqlimin istiləşməsi fonunda dünyada anomal hadisələrin təkrarlanması artır, qış fəslində digər anomal hadisələrlə yanaşı, ekstremal soyuq dövrlər də müşahidə olunur ki, bu da əhali üçün olan riskləri artırır və təhlükələr yaradır. Müəlliflər müasir iqlim dəyişmələri şəraitində Abşeron yarımadası və Bakıda qış fəslində havanın minimal temperaturlarının çoxillik dəyışmə tendensiyasını qiymətləndirib, soyuq hava dalğalarını tədqiq edib və qış soyuqlarının insan səhhətinə təsirini öyrəniblər. Çoxillik dövr üzrə soyuq hava dalğalarını şərtləndirən atmosfer prosesləri də araşdırılıb, soyuq hava dalğalarının təkrarlanması və davamiyyəti öyrənilib.

Bildirilib ki, axırıncı onilliklərdə havanın orta minimal temperaturu tədqiq olunan 1961-1990-cı illər baza dövrü ilə müqayisədə dekabr ayında 0,40 dərəcə, fevralda cüzi, 0,10 dərəcə aşağı düşüb, yanvar ayında isə bir qədər yüksəlib (0,20 C).

Qış aylarında havanın mütləq minimum temperaturlarının yenilənməsini qeyd edən məruzəçi bildirib ki, 1997-ci ilin dekabrında mütləq minimum -5,50 şaxta təşkil edib və 1964-cü ilin rekordu təzələnib (-4,60 şaxta). 2012-ci ilin fevralında isə havanın mütləq minimum temperaturu (1969-cu ildə qeydə alınan rekord -9,60 şaxta) yeniləyərək -11 dərəcəyə enib. Uzun illərin meteoroloji məlumatlarının təhlili göstərir ki, havanın mənfi minimum temperaturları daha çox fevralda qeyd edilir. Ümumiyyətlə, Bakıda qış fəslində havanın minimal temperaturunun sıfır dərəcədən aşağı olan günlərinin orta sayının azalması müşahidə edilir.

Müəlliflər Bakı və Abşeronda soyuq hava dalğalarının təyini üçün meyarlar təklif edib və sərhəd göstəriciləri müəyyənləşdiriblər. Bakı şəhərində soyuq hava dalğaları, onların təkrarlanması və davamiyyətini təyin edən atmosfer proseslərinin növləri aşkarlanıb. Soyuq hava dalğalarının təkrarlanması və davamiyyətində cüzi azalma baş verməsi diqqətə çatdırılıb. Bildirilib ki, son onilliklər ərzində ən soyuq qış fəsli 2012-ci ildə müşahidə olunub. Bu zaman soyuq hava dalğalarının davamiyyəti 26 günə çatıb.

Beləliklə, 1961-1990-cı illərdə qış şaxtaları son onilliklərlə müqayisədə daha kəskin və uzunmüddətli olub. Həmçinin qış soyuqlarının Bakı əhalisinin səhhətinə təsirini öyrənən tədqiqatçılar müəyyənləşdiriblər ki, ümumi çağırışlar arasında ürək-damar xəstəlikləri ilə “təcili yardım”a müraciətlərin çoxu məhz qış fəslinə təsadüf edir.

“Abşeron yarımadasında soyuq hava dalğalarının tədqiqi və əhali üçün risklər“

Oxşar xəbərlər

Xəbərlər

Ədəbiyyat

© 2012 | Bütün hüquqları qorunur.

Əlaqə