"Araba təkəri" qalaktikası

09:18 / 31.01.2018

 

ESO 350-40 və ya “Araba təkəri” adı ilə məşhur olan qalaktika 1941-ci ildə Frits Svikki (Fritz Zwicky) tərəfindən kəşf olunub.

Frits Svikki morfolojist qalaktikanın mürəkkəb quruluşunu təhlil edərək qeyd etmişdir ki, onun izahını daha güclü alətlərin müşahidələri və ulduz dinamikası əsasında vermək olacaq.

Qeyd edək ki, ESO 350-40 linzavari və halqavari qalaktikadır. Günəş sistemindən 500 mln işıq ili və ya 153 mln Ps məsafədə (4.72 * 1021km) yerləşir. Onun ölçüsü 150 000 işıq ili və ya 46 kps (1.42 * 1018 km) olub, kütləsi (təxminən 2.9-4.8×109) Günəş kütləsinə yaxındır.

Müqayisə üçün deyək ki, Bizim Qalaktikanın ölçüsü 100 000 işıq ili, kütləsi 4,8·1011 Günəş kütləsi qədərdir. 

ESO 350-40 əvvəllər bizim Süd Yoluna bənzər adi spiral qalaktikası olub. Təxminən 200 mln il əvvəl peyki olan başqa bir qalaktika ilə toqquşur və nəticədə hövzəyə atılan daşa bənzər güclü zərbə dalğası yaradır. Böyük sürətlə (təqribən 320000 km/saat), hərəkət edən dalğa küllü miqdarda qaz və toz materialını qalaktikanın mər­­kə­­zindən qırağa qaldırır və orada sayca çox olan təzə ulduzların yaranmasına gətirib çıxarır. Beləliklə də, bu halqada bir neçə milyard təzə ulduz yaranır.

Sözü gedən toqquşmadan sonra təkər formasını alan ESO 350-40 qalaktikasında hal-hazırda  axan dinamik prosesslər obyektin spiral qalaktikalar təsnifatına uyğun hərəkətini göstərir. 

Qalaktikada təkərə bənzər dəndələr müşahidə olunur. Maraqlıdır ki, vizual oblastdakı dəndələr radio diapazondakı qeyri-termal mənbəli dəndələrlə üst-üstə düşmürlər.

Aşağıda göstərilən şəkildə https://apod.nasa.gov/apod/ap970224.html vizual təsvir ilə neytral hidrogenin radio müşa­hidə­lə­rinin nəticəsi (yaşıl konturlar) üst-üstə qoyulub. Burada Araba təkəri solda yerləşir və sağda-şəkilin ən qırağında təsvir olunan toqquşmaya səbəb kiçik ölçülü qalaktikadır.

Hal hazırda onların arasında 250 min işıq ili məsafə mövcuddur. Bu iki qalaktika ara­sında uzanan  hidrogen şleyfi həmin iddianı təsdiqləyir. Amma o kiçik ölçülü qalak­­tikanın tərkibində qaz və toz müşahidə olunmur. Alimlər belə qərara gəlib ki, o, ana qalaktikanın daxilindən keçərkən orada qazla tozu itirib.

Bu obyekt bizdə ona görə maraq doğurur ki, bəzi modellərə görə Bizim Qalaktikanın peykləri olan Böyük və Kiçik Magellan Buludları  təqribən 3-4 mld ildən sonra Süd Yolu ilə toqquşacaq.http://shao.az


Etiket:

Strategiya.az

Xəbərlər
20.07.2022

Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi

20.07.2022

Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib

20.07.2022

İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb

20.07.2022

Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb

20.07.2022

Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov

20.07.2022

"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi

20.07.2022

Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub

16.07.2022

Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib

16.07.2022

Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb

16.07.2022

Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb

16.07.2022

Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var

16.07.2022

Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb

14.07.2022

İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM

14.07.2022

Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il

14.07.2022

Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı

14.07.2022

FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür

14.07.2022

Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb

14.07.2022

Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub

14.07.2022

Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı

13.07.2022

Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub

13.07.2022

Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir

13.07.2022

Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır

13.07.2022

Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür

12.07.2022

Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib

12.07.2022

Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?

12.07.2022

Azərbaycan nefti ucuzlaşıb

12.07.2022

Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq

12.07.2022

Tovuz döyüşlərindən iki il ötür

12.07.2022

Bakının mərkəzində partlayış baş verib

12.07.2022

Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər

12.07.2022

Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro

11.07.2022

Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub 

11.07.2022

Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY

11.07.2022

FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb

11.07.2022

Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib

11.07.2022

Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib

09.07.2022

Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov

09.07.2022

Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub

09.07.2022

DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub

09.07.2022

Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub

09.07.2022

Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib

09.07.2022

Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb

09.07.2022

Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib

09.07.2022

XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib

09.07.2022

Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir

08.07.2022

Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM