Xərçəngdən bu yollarla qorunun - Vacib tövsiyələr

17:00 / 29.03.2019

Xərçəng bütün dünyada ürək və damar xəstəliklərindən sonra ən çox ölümə yol açan xəstəlikdir.

Strategiya.az publika.az-a istinadən xəbər verir ki, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə bu xəstəliyin yayılma faizi artmaqdadır.

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının beynəlxalq xərçəng araşdırmalarını apardığı GLOBOCAN adlı layihənin nəticələrinə görə, ötən il 18 milyon insana xərçəng diaqnozu qoyulub. Bu xəstəlikdən ölənlərin sayı isə 9,5 milyonu keçib.

Bəs xərçəngdən qorunmağın yolları varmı?

Xərçəng xəstəliyinin yaranmasında genetikanın 5-10, ətraf mühitin isə 90-95% rolu var. Bu ətraf mühit faktorlarının 30%-ni isə qida rasionu təşkil edir. Dolayısı il sağlam qidalanaraq xərçəng riskini 30-% aşağı salmaq mümkündür. Üstəlik, sağlam qidalanma ilə yanaşı, hər gün 30 dəqiqə nizamlı yürüş etmək və ideal çəkidə qalmaqla bu faizi 40-a çıxara bilərsiniz.

Sağlam qidalanmaya dair tövsiyələr

1. Çoxçeşidli tərəvəz və meyvələrdən istifadə edin.

Aparılan araşdırmalar sayəsində məlum olub ki, gündəlik meyvə və tərəvəz tələbatını təmin edənlər etməyənlərlə müqayisədə 10 faiz daha az xərçəng riski daşıyır. Bunun üçün hər gün mümkün qədər fərqli rənglərdə tərəvəz və meyvə yeyin. Çünki nə qədər fərqli rəngdə yesəniz, antioksidant çeşidi o qədər çox olar. Qadınlar gündə 2-3, kişilər isə 3-4 porsiya meyvə yeməlidir. Tərəvəzlər həm vitamin, həm də mineral qaynağıdır. Bu cür qidalanma, xüsusilə, həzm sistemi orqanlarını xərçəngdən qoruyur. Gündə 2-3 qab çiy, 6-8 yemək qaşığı zeytun yağı ilə bişmiş tərəvəz yeməyi vərdiş halına gətirin. Meyvə-tərəvəzin mövsümü olmasına diqqət edin.

2. Taxıl və paxlalılar fəsiləsinə yaxın olun

Məşhur pəhriz menyuları sayəsində tək tip qidalanma faizləri artıb. Ancaq yaxşı qidalanmaq demək hər qidadan yetəri qədər qəbul etmək deməkdir. Yəni tək tip qidalanırsınızsa, əslində, sağlam qidalanmırsınız. Buna görə də karbohidratı həyatınızdan çıxarın. Taxıl B1 vitamini qaynağıdır.

B1 həm bədənin enerji sisteminin işləməsi üçün vacibdir, həm də xoşbəxtlik hormonu kimi tanıdığımız "serotonin"in əsas maddəsidir. Sağlam olmaq fiziki və ruhi baxımdan yaxşı halda olmaqdır.

Depressiya immun sistemini çökdürərək xərçəng də daxil olmaqla, bir çox sistematik xəstəliyin yaranma riskini artırır. Buna görə də hər gün tam buğda unundan çörək, yulaf, şorba və bukqur kimi taxıl qaynaqlı, həftədə minimum 2 dəfə mərci, paxla və noxud şorbası içməyə üstünlük verin.

 
3. Həftədə 2-3 gün balıq

Aparılan araşdırmalara görə, insan sağlamlığına bir çox faydası olan Omeqa3 yağ turşuları, eyni zamanda, xərçəngin yaranma riskini aşağı salır. Bu turşuların müdafiə potensialından faydalana bilmək üçün həftədə 2-3 dəfə buğlama və ya sobada bişirilmiş balıq yeyin.

4. Qırmızı ətdən istifadəni məhdudlaşdırın.

Həddindən artıq qırmızı ət yemək mədə və bağırsaq xərçənginin riskini artırır. Buna görə də ətdən istifadəni həftədə 2 dəfədən çox etməyin. Maksimum 350 qr qırmızı ət yeyin. Ət bişirərkən qızartma və qovurma yerinə, sobada, buğda və qaynadılaraq bişirilmə üsullarına üstünlük verin. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatına görə, 50 qr ət xərçəng riskini 18% artıra bilir.

5. Şəkərdən uzaq durun.

Kəskin şəkildə rəfinə edilmiş şəkərdən istifadə həm enerji təminatını, həm də insulin səviyyəsini yüksəldərək yağ toxumasının artmasına səbəb olur. Artan yağ toxuması da xərçəng riskini artırır. Bunun qarşısını almaq üçün gündəlik 2000 kalorilik qida qəbulunuzun 100 kalorisinin şəkərdən alınmasına diqqət edin.

6. Probiotiklərə diqqət edin.

Bağırsaqlar immun sistemimizin böyük əksəriyyətindən məsuliyyət daşıyır. Bağırsaqlardakı hər hansı problem immun sistemini aşağı sala bilər. Bu da bir çox xəstəliyə səbəb olar. Bu xəstəlikdən biri də xərçəngdir. Bağırsaqlarda yaxşı və pis bakteriyalar balanslaşdırılmış formadadır. Lakin pis qidalanma, siqaret, stress və spirtli içki kimi zərərli təsirlərdən dolayı bu balans pozula bilər. Bunun üçün qatıq və kefir kimi təbii probiotik qidalardan istifadə edin. Gündə 3 fincan qatıq və ya kefir yeyin.

7. Doymamış yağ turşularını unutmayın.

Tərkibində xərçəngə qarşı qoruyucu olan təkli və çoxlu doymamış yağ turşuları olan soya, kətan toxumu, fındıq və qoz kimi qidalara rasionunuzda yer açın.


Etiket:

Strategiya.az

Xəbərlər
20.07.2022

Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi

20.07.2022

Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib

20.07.2022

İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb

20.07.2022

Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb

20.07.2022

Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov

20.07.2022

"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi

20.07.2022

Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub

16.07.2022

Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib

16.07.2022

Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb

16.07.2022

Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb

16.07.2022

Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var

16.07.2022

Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb

14.07.2022

İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM

14.07.2022

Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il

14.07.2022

Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı

14.07.2022

FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür

14.07.2022

Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb

14.07.2022

Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub

14.07.2022

Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı

13.07.2022

Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub

13.07.2022

Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir

13.07.2022

Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır

13.07.2022

Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür

12.07.2022

Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib

12.07.2022

Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?

12.07.2022

Azərbaycan nefti ucuzlaşıb

12.07.2022

Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq

12.07.2022

Tovuz döyüşlərindən iki il ötür

12.07.2022

Bakının mərkəzində partlayış baş verib

12.07.2022

Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər

12.07.2022

Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro

11.07.2022

Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub 

11.07.2022

Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY

11.07.2022

FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb

11.07.2022

Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib

11.07.2022

Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib

09.07.2022

Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov

09.07.2022

Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub

09.07.2022

DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub

09.07.2022

Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub

09.07.2022

Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib

09.07.2022

Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb

09.07.2022

Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib

09.07.2022

XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib

09.07.2022

Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir

08.07.2022

Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM