Sidik tərkibinə görə mineral və duzlarla zəngindir. Bu duzlar qandan fiktrasiya olunur. Sidikdə kalsium, fosfor və digər maddələr normadan çox olduqda, böyrək ləyəni və sidik kisəsində çöküntü, kristal və nəhayət daş yarana bilər.
Onlar getdikcə böyüyüb sərtləşir və bütün böyrək strukturunda olur. Bəzi növ daşlar böyrəkdə olsa da heç bir problem yaradır. Bəzən isə daş hərəkət edib sidik kanalına düşür. Əgər o ölçüsü uyğun olsa, hərəkətə davam etsə, sidiklə orqanizmdən xaric ola bilər. Yox əgər ölçüsü, forması böyük olsa, sidik axarında ilişir, sidiyin yolunu kəsir, bununla da ağrı başlayır.
Alimlər qidalanma, su maye rejimi, piylənmə, iltihab və maddələr mübadiləsi pozğunluğuna diqqət yönəldib. Hazırda tibb daşın yaranma səbəblərini öyrənib, amma bütün mexanizmlər tam açılmayıb.
Böyrəklər böyük adamın öz yumruğu boyda olan cüt orqandır. O, qanı süzərək, filtr rolunu oynayıb, sidik əmələ gətirir.
Böyrəklər orqanizmdə maye mübadiləsini tənzimləyir. Sağlam böyrək qanı şlak, duz və zərərli maddələrdən təmizləyir. Onlar natrium, kaliy və kalsiumu qanda tənzimləyir.
Böyrəklər sidiyi sudan hasil edir, bu suyu da qan gətirir. Ona görə maye azlığı olduqda böyrəklərə az su gəlir və onların işi üçün yetərli olmur.
Neçə növ daş olur?
Tibdə konqramentlər adlanan böyrək daşları müxtəlif rəng, struktur və növdə olur.
Daşların necə olması xəstənin qidalanması, yaşı, maddələr mübadiləsi, su rejimi, həyat tərzi ilə bağlıdır. Amma 70% hallarda kalsi tərkibli daşlar formalaşır. Öz növbəsində kalsium daşlar da fosfat və ya oksalat növlərə bölünür.
Maddələr mübadiləsi pozulduqda, düzgün işləmədikdə hətta kalsium miqdarı normal olan insanda da kalsiyumlu daşlar yarana bilər.
Urat daşları: sidik turşusunun kritstalları sidikdə yaxşı həll olmur və daş yaranır.
Turş sidik sindromu kimlərdə olur: qidalanmasında purinlər çox olanlarda, piylənmə, artıq çəki, II tip şəkər xəstələrində, heyvan mənşəli zülallar yeyənlərdə, podaqrası olanlarda, az meyvə-tərəvəz yeyənlərdə.
Struvit daşlar - az rast gəlinir. Böyrək və sidik kisəsində xroniki iltihab, infeksiya, bakteriyalar səbəbindən yaranır. İflicli, dağınıq skleroz, onurğa xəstəlikləri, xroniki böyrək çatışmazlığı, sidik kanalında kateteri olanlarda çox rast gəlinir.
Daş olmasının əlamətləri
Sidik kisəsi daş xəstəliklərində əlamətlər bəzən özünü göstərmir, hər şey sakit gedir. Yalnız yerini dəyişib böyrəyi tərk edəndə ağrı başlayır.
Daş uzun müddət sidik yolunda tıxanıqlıq yaradanda böyrək genişlənməsi - hidronefroz yaradır.
Böyrək daşı ağrısı kəskin olub, sancılarla başlayır. Ağrılar belə, mədəyə, qarına, ayaqlara yayıla bilir. Ağrılar bədən daşı özündən uzaqlaşdırmaq istədikcə lap kəskinləşir.
Tez-tez, amma az sidiyə getmə, sidiyin çox tünd, qırmızı kimi olması, qan görünməsi, ürəkbulanma, qusma halları olur.
Diaqnoz
İldə bir dəfə böyrəklərin USM və ya rentgeni olunsa, sakit lal daşlar aşkarlana bilər. Kəskin tutmalar zamanı isə dərhal həkimə getmək, USM, rentgen və analizlər etmək lazımdır. Daşın yerləşməsini, ölçüsünü dəqiqləşdirirlər. Daha sonra spazmaqoliklər, maye qəbulu, ağrıkəsicilər və sidik kanalını genişləndirici və iltihab əleyhinə dərmanlar yazılır.
Strategiya.az
Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb
Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il
Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib
HEYDƏR ƏLİYEV - YENİ MİLLİ İNTİBAHIN VƏ MÜSTƏQİL DÖVLƏTÇİLİYİN ƏSASINI QOYMUŞ TARİXİ LİDER
Müasir dövrün qlobal problemi iş şəraitində mobbinq ve mübarizə yolları
Azərbaycan Respublikasında Dövlət Qulluğunun Təkmilləşdirilməsi İstiqamətləri
HEYDƏR ƏLİYEV - MÜASİR AZƏRBAYCAN TARİXİNİ YARADAN LİDER
Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi
Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib
İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb
Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb
Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov
"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi
Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub
Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib
Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb
Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb
Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var
Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb
İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM
Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il
Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb
Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib
Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı
FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür
Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb
Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub
Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı
Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub
Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir
Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır
Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür
Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib
Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq
Tovuz döyüşlərindən iki il ötür
Bakının mərkəzində partlayış baş verib
Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər
Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro
Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub
Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub
Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub
Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY
FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb
Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib
Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib
Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov
Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub
DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub
Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib
Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb
Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib
XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib
Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir
Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM