Atam Qabilin “dərs”i

Yox, bu “dərs” o dərsdən deyil. Görmüşük ki, ata oğluna  nəsihət edər, başına ağıl qoyar, düz yol göstərər, lazım olsa qulağını çəkər, lap kötəkləyər də... Amma atam mənə “dərs” verdi. Düzdür peşiman deyiləm. Amma hər dəfə məndən təəccüblə soruşanda ki, “Mahir, sən babasan? Üç nəvən var? Neçə yaşın var ki?” Cavab verirəm ki, “mən 43 yaşından babayam”. O saat ikinci sual gəlir: “Yəqin tez evlənmisən?” Cavab verirəm ki, “Hə. 21 yaşında. Amma evlənməmişəm. Evləndiriblər”.

Söhbət burda bitsə də, o saat bir əhvalat yadıma düşür. Dünən də həmkarım Ülviyyə xanım bu sualı verəndən sonra qərara aldım ki, bu yazını yazım. Bəlkə siz də uşağınızı düzgün tərbiyə etmək üçün Qabilin bu metoduna əl atdınız. Amma inanmıram. Çünki texnika indi çox inkişaf edib. Ancaq o vaxt belə deyildi. Hər evdə telefon yox idi. Bizim evdə isə vardı. İnsanlardan bir iş telefonunu, bir də ev telefonunu soruşardılar. İş telefonlarını da idarələrdə kommutator sistemində qururdular ki, əməkdaşlar telefondan çox “asılmasınlar”.

Ev telefonları isə azad idi. Danış nə qədər danışırsan. Müasir gənclər feysdən, elektron poçtdan, SMS-dən, vatçapdan, bir sözlə cib telefonundan,  planşetlərdən necə “asılırlarsa”, mən də o vaxt telefon xəstəsiydim. Evdə tək olan kimi dəstəyi götürüb zəng edirdim. Kimə? Onu soruşmazlar. Əlbəttə ki, qızlara. Başlayırdıq söhbətə. Bəzən dəstəyi pianinoya yaxınlaşdırıb onlar üçün Sezen Aksunun repertuarından “Minik sərçə”, “Məhəbbətin vida mahnı”larını da ifa edirdim. Telefonun dili yüyrək olar deyib atalar. Hiss etmirdim ki, bir saat necə keçib. Bir də görürdüm ki, qapının zəngi çalınır. Açırdım. Qapıbir qonşumuz Bayram Bayramovun həyat yoldaşı Zümrüd xalaydı qapını döyən: “Ay Mahir, atan bizə zəng eləmişdi. Deyir bir saatdır evə zəng edirəm “zanitdir”. Mahirə denən telefonu qoysun yerə”. Geri qayıdıram. Sağollaşıb dəstəyi qoyuram yerinə. Həmən zəng çalınır. “Mahir, bu nədir. Bir saat da telefondan “asılmaq” olar? Bəsdir də...”

Düz deyir. Bunu indi başa düşürəm. Onda isə hələ uşaq idim. 20 yaşım vardı. Sözlər telefon dəstəyini yapışdırdığım  qulağımdan girir, o biri qulağımdan uçub gedirdi havaya.  Ertəsi gün yenə eyni mənzərə. Telefon yenə qulağımda, yaxud da pianinonun üstündə. Yenə qapının zəngi basılır. Bu dəfə qonşumuz Əmir Mustafayevin qızı Samirədir. Yenə həmin sözlər: “Ay Mahir, atan bizə zəng eləmişdi. Deyir bir saatdır evə zəng edirəm “zanitdir”. Mahirə denən telefonu qoysun yerə”. Həmən dəstəyi yerinə qoyuram. Zəng çalınır. “Mahir, bu nədir. Bir saat da telefondan “asılmaq” olar? Bəsdir də...”

Atam deyir, mənsə cavab qaytarmasam da sözlərinə əhəmiyyət vermirəm.

Uşağam axı?! 20 yaşım var. İki illik əsgərliyimi çəkmişəm. Universitetin 4-cü kursunda oxuyuram. Kommunist biletim də ki, cibimdə.

Bu mənzərə az qala hər gün təkrar olunur. Atam utandığından ayrı-ayrı qonşulara zəng edib qapımızı döydürür. Utana-utana. Amma mən utanmıram.  Telefonla danışmağımda davam edirəm.

Günlərin bir günü isə atam hər gün təkrar etdiyi “telefonla az danış” sözlərini demədi. Sadəcə bir cümlə dedi: “Səni evləndirərəm, ağlın gələr başına”. Başa düşmədim bu sözləri. Axı evlənməyin telefonla danışmağa nə dəxli? Bilirsiniz niyə başa düşmədim? Çünki uşaq idim. 20 yaşım vardı. Uşaq olduğum üçün də məni evlənməyə razı salmaq çox asan oldu. Namizəd isə çoxdan hazır idi. El adətincə elçi getdilər, nişan qoydular, toy çaldırdılar. Mən oldum evli bir adam. Sonra bir qızım oldu, sonra o birisi. Telefondan nəinki asılmırdım, heç yadıma da düşmürdü. Pianino çalmağı da yadırğamışdım. Qonşularımızın da canı dincəlmişdi. Atam da artıq “Telefondan az “asıl” sözlərini demirdi. Gülə-gülə, mənə yaxşı “dərs” verdiyinə sevinmiş kimi iki misra şeir oxuyurdu. Öz yaradıcılığından yox. Şair  Abbas Səhhətdən:

Ürəyimdə daha yox qönçə dodaqlar dərdi,

Vardır ev dərdi, qadın dərdi, uşaqlar dərdi.