Baş anestezioloq Azərbaycanda narkozun qəbulu ilə əlaqədar bəzi səhv yanaşmalara aydınlıq gətirib.
Səhiyyə Nazirliyinin baş anestezioloq-reanimotoloqu, Sertifikasiya Şurasının İxtisas Komissiyasının sədri, əməkdar həkim Aydın Qədirov Trend-ə açıqlamasında bildirib ki, bəzən əməliyyat olunmuş xəstə əməliyyatdan sonra yaranan narahatlıqlarını, əsəbiliyini "narkozu qusmaması" ilə əlaqələndirir: “Bəzən xəstə "narkozu qusmadığını" deyir. Bunu bəzən hətta cərrahların özləri deyir. Amma bu, tamamilə yanlış fikridir. Narkoz qusulmur, çünki o, dərmanlar verilməklə orqanizmdə neytrallaşdırılır”.
A.Qədirli əlavə edib ki, bəzi hallarda insanlar hansısa xəstənin narkozdan ayılmadığını söyləyirlər: "Lakin bu, mümkün deyil. Çünki hazırkı dövrdə istifadə edilən narkoz çoxkomponentlidir. Narkoz vurularkən dərmanların farmakoloji effektləri nəzərə alınmaqla kombinasiyalar yaradılır: “Əgər narkoz çoxkomponentlidirsə, onun birinin dozasını artıq edə bilərsən. Bu isə xəstəni öldürmür. Xəstənin ölümü bu kombinasiyaların düzgün qurulmamasından mümkün ola bilər. Yaxud xəstənin sağlamlıq durumu nəzərə alınmaya bilər. Məsələn, xəstədə hər hansı patologiya - infarkt, qan azlığı, aşağı, yaxud yüksək təzyiq ola bilər. Belə hallarda narkozun seçimi düzgün edilməyəndə fəsad yarana bilər. Bu isə artıq narkozun dozası ilə əlaqədar deyil. Ola bilər ki, verilən narkoz sağlam adam üçün normal olsun, amma xəstə adamda bu, patologiya törədə, onun ürək-damar sistemində, mərkəzi sinir sistemində olan problemləri ortaya çıxara bilər. Narkozun dozalaşdırılmasına ciddi göstərişlər və yanaşmalar var. Narkozun dərmanlarının dozalarını bizim yanımızda işləyən tibb bacıları da bilir. Ən naşı həkimlər də bilir ki, dərmanı hansı dozada vurmaq lazımdır”.
Baş anestezioloq-reanimotoloq deyib ki, belə halların baş verməməsi üçün xəstələr əməliyyata getməmişdən əvvəl geniş şəkildə tibbi müayinə olunmalıdırlar: "Bu, daha çox narkozun seçiminin düzgün aparılması üçün lazımdır. Lakin bəzi hallarda bu müayinələr də tam aparılmır".
Buna təəssüflənən baş mütəxəssis Azərbaycan əhalisi arasında bununla bağlı maarifləndirmə işlərinin aparılmasına da ehtiyacın duyulduğunu söyləyib.
A.Qədirlinin sözlərinə görə, 40-60 il əvvəl anesteziya üçün istifadə edilən dərman beynin bütün şöbələrinə təsir edirdi. Buna görə də narkozun fəsadları yaranırdı. Lakin hazırda farmakologiya, tibbi texnikanın inkişafı ilə əlaqədar anesteziyanın aparılması üçün xəstəyə seçici təsirə malik dərmanlar vurulur: “Ümumi narkoz olduqda isə mütləq mərkəzi sinir sistemi, yəni beyin yatızdırılır. Beyin çox mürəkkəb orqandır, onun müxtəlif şöbələri var. Narkoz zamanı həmin törəmələrə seçici təsirə malik dərman vurulur, qavrama dayandırılır. Baş-beyində ağrını qəbul edən şöbələrə - baş-beyin qabığına, qabıqaltı törəmələrə, uzunsov beynə və s. seçici təsir göstərilməklə ağrının hiss edilməsi ləngidilir”.
Baş mütəxəssis bəzən xəstələrin narkozdan çox pis şəkildə ayılmasına da aydınlıq gətirib. Onun sözlərinə görə, narkozdan ayılan zaman xəstədə hallusinasiya, sayıqlama, yuxugörmə, psiximotor oyanıqlığı kimi xoşagəlməz halların baş verməməsi üçün ona əlavə dərman vurulmalıdır: “Elə dərmanlar var ki, onun mənfi tərəfləri də olur. Anestezioloq bunları nəzərə almaqla, xoşagəlməz təsirləri aradan qaldırmaq üçün digər preparatlar da daxil etməlidir. Bununla yanaşı, əməliyyata gedən xəstələrdə hansısa xəstəliyin fəsadları da ola bilər. Bunu nəzərə alaraq, anestezioloq narkoz üçün seçim etməlidir. Bu gün çox seçici təsirə malik xeyli dərman var. Bu seçicilik də anestezioloqların imkanlarını artırır”.trend.az
Strategiya.az
Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb
Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il
Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib
HEYDƏR ƏLİYEV - YENİ MİLLİ İNTİBAHIN VƏ MÜSTƏQİL DÖVLƏTÇİLİYİN ƏSASINI QOYMUŞ TARİXİ LİDER
Müasir dövrün qlobal problemi iş şəraitində mobbinq ve mübarizə yolları
Azərbaycan Respublikasında Dövlət Qulluğunun Təkmilləşdirilməsi İstiqamətləri
HEYDƏR ƏLİYEV - MÜASİR AZƏRBAYCAN TARİXİNİ YARADAN LİDER
Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi
Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib
İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb
Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb
Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov
"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi
Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub
Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib
Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb
Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb
Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var
Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb
İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM
Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il
Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb
Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib
Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı
FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür
Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb
Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub
Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı
Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub
Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir
Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır
Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür
Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib
Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq
Tovuz döyüşlərindən iki il ötür
Bakının mərkəzində partlayış baş verib
Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər
Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro
Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub
Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub
Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub
Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY
FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb
Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib
Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib
Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov
Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub
DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub
Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib
Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb
Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib
XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib
Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir
Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM