ÖLÜMÜN RƏNGİ

Bu gün iki Mark haqqında yazmaq istəyində idim.Adətən texniki,şəxsi və məişət problemləri haqda heç vaxt fikir paylaşmıram.Lakin 2 həftədir ki,fb profilimdə baş verən spamlar və əksər funksiyaların çalışmaması məni Mark Tven və Mark Zukkerberqin fərqi haqda düşüncələrəmi qələmə almaq məcburiyyətində qoymuşdu.Yəqin ki,bunu daha müsaid vaxtda edəcəyəm.Amma dünyanın böyük adamı Nelson Mandelanın ölümü hər şeyi dəyişdi.

İndi çoxmilyonlu beynəlxalq kanallarda Afrika xalqlarının vida mərasimi nümayiş etdilirkən azadlıq uğrunda qaradərili simvolun-Mandelanın həyatı və heyrətamiz mübarizə yolu barədə ən kiçik detallar belə yüksək ehtiramla vurğulanır,bəşəriyyətin gedişinə təsir edən şəxsiyyətin layiqli qiyməti verilir.Bəli,onun ölümü nə qədər gözlənilən olsa da heç kəs 95 yaşlı qoca ilə vidalaşmır.Ömürü təqvimlə hesablayanlardan fərqli olaraq başqa bir sistemlə yaşayan insanların dünyaya töhfəsi məhz ayrıdır.Zamanı şərtiləşdirən və ona meydan oxuyan simvollar olmasaydı,dünya sadəcə qəbir daşlarından ibarət olardı.Hansı ki,üstündə yalnız doğum və ölüm tarixləri yazılır.Ömürün ölçüsü bu ola bilməz.

Nelsonu əfsanəyə çevirən qəhrəmanlıqları tarixdə çoxları edib.İşgəncəli həbsxanalardan,əlində silah aparteidə qarşı mücadilədən və ağların-qaraların hökmranlığına qarşı müqavimət hərəkatından yüzminlərlə insan keçib.Lakin Nelsonu mifləşdirən onun bütün həyatı boyu prinsiplərinə sadiq qalmasıdır.

Baxın,milyonların kumirinə çevrilən Vatslavın dövlətə rəhbərliyi mənsub olduğu toplumda xəyal qırıqlığı yaratmadımı,yaxud antisovet hərəkatına öncüllük edən "Solidarnost"un başçılarıdan biri Lex Valensanın prezidentliyi eyni milli vəcd və heyrəti öz şəxsində sonadək qoruyub saxladımı?Təəssüf ki,xeyr.Lakin Nelson məhbəsdən dövlət taxt-tacına yerini dəyişərkən də ideallarını ayaqlar altına atmadı.Onu əbədi edən də budur.

Dünyada hansı milli-irqi rəng azadlıq və müstəqillik hərəkatına daha çox töhfə verib?Martin Lüter Kinq və Nelson Mandeladan sonra bunlar tamam əhəmiyyətsiz məsələlərdir.Dünyada insanlığı yüksəklərə qaldıran peyğəmbərlər Allah sözünü çatdırarkən bəlkə də heç zaman sərt dini sərhədlər və tikanlı məftillərlə bəşəriyyəti bölməyiblər.Lakin tarixin müxtəlif dönəmlərində müqəddəs kitablara yazılan bircə bənd sivilizasyaları və inancları bir-birinə düşmən edib.İndi kim ki,rəngləri, etiqadları və gücü sındırıb yerində ədaləti bərqərar etmək istəyir,onlar öz missiyalarına görə tarixin fövqünə qalxırlar.

Nelsonu böyük edən ona bu gün kasıb rəiyyətin və varlı elitanın eyni dərəcədə vəfa borcunu verməyə çalımasıdır.Düşünməyin ki,Barak Obama eyni rəngi bölüşdüyü üçün matəm törəninə qatılmağa qərar verib.Qətiyyən.Sadəcə hər kəs belə ölümə həsəd aparır.Hamı Nelsonun dünyadan yüksək bir adla köçməsinə qibtə edir.Deməli,təkca qəhrəmanlıq və uğuru deyil,həm də ölümü qısqanclığın və pay götürmələrin hədəfinə çevirmək olar.Özünə deyil,dünyaya həsr olunan və bərabərlik,azadlıq gətirən ömür əbədi var olmağa layiqdir.

Dünyada sonuncu qul ayağa qalxana qədər nelsolçuluq davam edəcək.İrqinə görə deyil,məzlumluğuna və istismara görə qapqara olan hər bir insanın mübarizə təpəri önün həyat səlnaməsindən qaynaqlanacaq,ruh alacaq.Lakin həm də şərə təkcə qisasçılıq və silahla deyil,xeyirxahlıqla qalib gəlmək istəyənlər də onun fəlsəfəsinə söykənəcəklər.Karla Bruni onun 22 illik həbsdən sonra düşmənlərindən intiqam almaması hissinə heyran qaldığını vurğulayarkən tamam haqlıdır.

Nelson kiçik bir əyalətdə doğulub böyüş dünya adamı kimi torpağa tapşırılmağın ən yaxşı nümunələrindən və nümayəndəlirindən biri olacaq.
Bir az əvvəl köhnə lentlər sırasında Euornewsda bir-birini bağrına basan Maykl Ceksonla Nelson Mandelanın görüşünü göstərirdilər.Hər ikisi tarixin gedişini dəyişsələr də dahi sənətçi ağ irqə mənsubluq üçün insan üzərində yaşana biləcək bütün tibbi əməliyyatlara qatlaşmağa özünü məhkum etmişdi.Lakin bütün bunlara baxmayaraq və dünyada qanın sudan ucuz olduğu bir gerçəklikdə hər iki şəxsin üzü ağ bu həyatdan köçdüklərinə hər kəs qəti əmindir!

Nelson bir rənglə doğuldu,lakin hər bir millətin rəngində bu həyatdan köçdü.Onu hamı özününkü saya bilər.Ona görə sifətlər deyil,simalar qalıcı və əbədiyaşardır!

Milli Məclisin deputatı,

 Zahid Oruc