“Abşeron yarımadasında soyuq hava dalğalarının tədqiqi və əhali üçün risklər“

20:25 / 06.10.2017

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) akademik H.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutunda keçirilən elmi seminarda iqlimşünaslıq və aqroiqlimşünaslıq şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, coğrafiya üzrə fəlsəfə doktoru Umayra Tağıyevanın elmi işçi Cəmilə Əhmədova ilə birgə hazırladığı “Abşeron yarımadasında soyuq hava dalğalarının tədqiqi və əhali üçün risklər“ mövzusunda məruzəsi dinlənilib.

İnstitutdan bildirilib ki, iqlimin istiləşməsi fonunda dünyada anomal hadisələrin təkrarlanması artır, qış fəslində digər anomal hadisələrlə yanaşı, ekstremal soyuq dövrlər də müşahidə olunur ki, bu da əhali üçün olan riskləri artırır və təhlükələr yaradır. Müəlliflər müasir iqlim dəyişmələri şəraitində Abşeron yarımadası və Bakıda qış fəslində havanın minimal temperaturlarının çoxillik dəyışmə tendensiyasını qiymətləndirib, soyuq hava dalğalarını tədqiq edib və qış soyuqlarının insan səhhətinə təsirini öyrəniblər. Çoxillik dövr üzrə soyuq hava dalğalarını şərtləndirən atmosfer prosesləri də araşdırılıb, soyuq hava dalğalarının təkrarlanması və davamiyyəti öyrənilib.

Bildirilib ki, axırıncı onilliklərdə havanın orta minimal temperaturu tədqiq olunan 1961-1990-cı illər baza dövrü ilə müqayisədə dekabr ayında 0,40 dərəcə, fevralda cüzi, 0,10 dərəcə aşağı düşüb, yanvar ayında isə bir qədər yüksəlib (0,20 C).

Qış aylarında havanın mütləq minimum temperaturlarının yenilənməsini qeyd edən məruzəçi bildirib ki, 1997-ci ilin dekabrında mütləq minimum -5,50 şaxta təşkil edib və 1964-cü ilin rekordu təzələnib (-4,60 şaxta). 2012-ci ilin fevralında isə havanın mütləq minimum temperaturu (1969-cu ildə qeydə alınan rekord -9,60 şaxta) yeniləyərək -11 dərəcəyə enib. Uzun illərin meteoroloji məlumatlarının təhlili göstərir ki, havanın mənfi minimum temperaturları daha çox fevralda qeyd edilir. Ümumiyyətlə, Bakıda qış fəslində havanın minimal temperaturunun sıfır dərəcədən aşağı olan günlərinin orta sayının azalması müşahidə edilir.

Müəlliflər Bakı və Abşeronda soyuq hava dalğalarının təyini üçün meyarlar təklif edib və sərhəd göstəriciləri müəyyənləşdiriblər. Bakı şəhərində soyuq hava dalğaları, onların təkrarlanması və davamiyyətini təyin edən atmosfer proseslərinin növləri aşkarlanıb. Soyuq hava dalğalarının təkrarlanması və davamiyyətində cüzi azalma baş verməsi diqqətə çatdırılıb. Bildirilib ki, son onilliklər ərzində ən soyuq qış fəsli 2012-ci ildə müşahidə olunub. Bu zaman soyuq hava dalğalarının davamiyyəti 26 günə çatıb.

Beləliklə, 1961-1990-cı illərdə qış şaxtaları son onilliklərlə müqayisədə daha kəskin və uzunmüddətli olub. Həmçinin qış soyuqlarının Bakı əhalisinin səhhətinə təsirini öyrənən tədqiqatçılar müəyyənləşdiriblər ki, ümumi çağırışlar arasında ürək-damar xəstəlikləri ilə “təcili yardım”a müraciətlərin çoxu məhz qış fəslinə təsadüf edir.


Etiket:

Strategiya.az

Xəbərlər
20.07.2022

Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi

20.07.2022

Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib

20.07.2022

İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb

20.07.2022

Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb

20.07.2022

Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov

20.07.2022

"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi

20.07.2022

Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub

16.07.2022

Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib

16.07.2022

Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb

16.07.2022

Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb

16.07.2022

Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var

16.07.2022

Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb

14.07.2022

İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM

14.07.2022

Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il

14.07.2022

Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı

14.07.2022

FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür

14.07.2022

Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb

14.07.2022

Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub

14.07.2022

Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı

13.07.2022

Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub

13.07.2022

Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir

13.07.2022

Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır

13.07.2022

Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür

12.07.2022

Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib

12.07.2022

Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?

12.07.2022

Azərbaycan nefti ucuzlaşıb

12.07.2022

Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq

12.07.2022

Tovuz döyüşlərindən iki il ötür

12.07.2022

Bakının mərkəzində partlayış baş verib

12.07.2022

Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər

12.07.2022

Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro

11.07.2022

Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub 

11.07.2022

Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY

11.07.2022

FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb

11.07.2022

Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib

11.07.2022

Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib

09.07.2022

Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov

09.07.2022

Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub

09.07.2022

DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub

09.07.2022

Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub

09.07.2022

Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib

09.07.2022

Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb

09.07.2022

Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib

09.07.2022

XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib

09.07.2022

Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir

08.07.2022

Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM