Dünyada siqaretin ilk idxalçıları xristianlar olub. Siqaretin tərkibində ən az 300 növ müxtəlif xərçəng əmələ gətirən 4000-ə yaxın zəhərli maddə vardır. Bunlardan Karbon monoksit (rəngsiz, iysiz, dadsız zəhərləyici qaz), Arsenik (siçan zəhəri), Hidrogen siyanür (qaz otaqları zəhəri), DDT (böcək öldürücü zəhər), Metanol (mərmi yanacağı), Radon (radiasiya), Toluen (tiner), Kadmiyum (ağı metalı), Bütan (balon qaz), Aseton (lak həll edici), Naftalin (güvə qovucu), Amonyak (tualet təmizləyici) və s. zəhərli maddələri sadalamaq olar. Hər bir nəfəsdə siqaret tüstüsü insan orqanizmində 50 min beyin hüceyrəsini məhv edir.
Siqaret və onun yaratdığı xəstəliklər səbəbindən hər il dünyada 6 milyon insan həyatını itirir. Statistikaya görə, siqaret hər 10 saniyədə 1 insanın ölümünə səbəb olur. Hər gün ən az 2 nəfər siqaret aludəçisi ağciyər, ağız nahiyəsi vərəminə tutulur. Yalnız Azərbaycanda 5 milyona yaxın siqaret istifadəçisi var ki, bu rəqəmin 70%-ni 17-20 yaş arası gənclər təşkil edir. Bu, dünya üzrə ən yüksək göstəricilərdən biridir.
Tütün məhsullarının tərkibində 4 mindən artıq kimyəvi maddə var ki, bunlar birbaşa ağciyər, boğaz, mədə xərçəngləri, qida borusu, qırtlaq, mədəaltı vəz, sidik kisəsi, prostat, infarkt, iflic, ürək və damar xəstəlikləri kimi ölümcül xəstəliklərə yol açır. Siqaret çəkən insanların 90%-i ağciyər xərçənginə yoluxaraq dünyasını dəyişib. Mütəxəssislər qeyd edir ki, tütün məhsullarından istifadə edən insanların xərçəngə yoluxma riski 30% daha çoxdur. Siqaret çəkmək reproduktiv sağlamlığa mənfi təsir göstərir.
Kişilərlə bərabər tütün məhsullarından istifadə edən qadınların da sayı az deyil. Təəssüf ki, siqaret qadınlarda abort, erkən doğum, kişilərdə isə sonsuzluğa səbəb olur. Buna görə sağlam yaşamaq üçün siqareti atmaq lazımdır. Alimlər araşdırma zamanı siqareti atan insanın orqanizmində 24 saat sonra ciddi dəyişikliklər müşahidə ediblər.
Strategiya.az siqareti tərgitdikdən sonra insan orqanizmində gedən dəyişikliklər haqqında maraqlı faktları təqdim edir:
1. Birdən-birə siqareti atmaq mümkün deyil. Həkimlər də bunu tövsiyə etmir. Yaxşı olar ki, mütəmadi olaraq dozasını azalda-azalda tərgidəsiniz. Birdən siqareti atan insanlarda infarkt riski 10 qat daha yüksəkdir.
2. Siqareti buraxdıqdan sonra bədəndə gedən ilk dəyişikliklər 20 dəqiqə sonra özünü büruzə verməyə başlayır. Qan təzyiqi, ürək döyüntüləri stabilləşir, damarlarda qan dövranı sürətlənir. 8 saatdan sonra qanda oksigen səviyyəsi normallaşır və beləliklə infarkt riski azalır. Tam olaraq 24 saat siqaret çəkmədiyiniz müddətdə orqanizminiz karbon monoksitdən tamamilə təmizlənir. 48 saat sonra, qanda nikotin səviyyəsi azalır, dad və qoxu duyğusu bərpa olmağa başlayır.
3. Əgər siz 72 saatdır siqaret çəkmirsinizsə, deməli, sizin tənəffüs yolu və qida borunuzun funksiyası yaxşılaşıb. Ağız qoxusu get-gedə azalıb. Uzun müddətli siqaret çəkən insanlarda kəskin qoxu dil üzərindəki piqmentlərə çökür və təmizlənməsi zaman alır. Ağız boşluğu və tənəffüs yolları öz-özünü təmizləməyə başlayır. Artıq 2-12 həftə sonra bütün bədəndə olan nikotin sorulur. Qan dövranı yaxşılaşır, bədəndə yorğunluq hissi aradan qalxır, qıcolma, əl-ayaqlarda keyimə və tənəffüs yollarında boğulma hissi daha az müşahidə edilir.
3-9 aydan sonra sinədə göynəmə və öskürmə, xırıltı, boğulma azalmağa başlayır. Yeni doğulmuş uşaq kimi nəfəs aldığınızı hiss etməyə başlayacaqsız. Ağciyərlər öz normal funksiyasını 5-10% daha bərpa etmiş olacaq. 12 aydan sonra isə sizin iflic olma riskiniz tamamilə aradan qalxacaq.
4. Artıq 12-36 ayı geridə qoymusunuzsa, sizi təbrik edirik. Həyatınıza sağlam və gümrah şəkildə davam edirsiz. 5 ildən sonra infarkt riski, qırtlaq, qida borusu, ağız boşluğu və ağciyər xərçənginə tutulma riskinin 50%-ə qədər azalıb.
5. 10-15 il sonra bir zamanlar siqaret çəkdiyinizi belə unudacaqsız. Siz artıq orqanizminizi zəhərli maddələrdən təmizləmisiz. Siqareti dayandırmaqla onun orqanizmdə yarada biləcək xəstəliklərdən 50%-ə qədər özünüzü müdafiə etmiş oldunuz. (publika.az)
Strategiya.az
Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb
Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il
Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib
HEYDƏR ƏLİYEV - YENİ MİLLİ İNTİBAHIN VƏ MÜSTƏQİL DÖVLƏTÇİLİYİN ƏSASINI QOYMUŞ TARİXİ LİDER
Müasir dövrün qlobal problemi iş şəraitində mobbinq ve mübarizə yolları
Azərbaycan Respublikasında Dövlət Qulluğunun Təkmilləşdirilməsi İstiqamətləri
HEYDƏR ƏLİYEV - MÜASİR AZƏRBAYCAN TARİXİNİ YARADAN LİDER
Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi
Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib
İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb
Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb
Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov
"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi
Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub
Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib
Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb
Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb
Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var
Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb
İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM
Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il
Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb
Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib
Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı
FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür
Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb
Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub
Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı
Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub
Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir
Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır
Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür
Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib
Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq
Tovuz döyüşlərindən iki il ötür
Bakının mərkəzində partlayış baş verib
Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər
Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro
Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub
Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub
Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub
Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY
FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb
Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib
Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib
Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov
Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub
DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub
Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib
Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb
Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib
XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib
Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir
Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM