Palıdlı nekropolunda dəfn olunmuş insanların yaşayış məskənlərinin yeri dəqiqləşdirilib

15:09 / 22.08.2018

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun Qarabağ arxeoloji ekspedisiyası bu ilin yayında Ağdam rayonu ərazisində çöl tədqiqatlarını davam etdirib.

Qarabağ arxeoloji ekspedisiyasının rəisi professor Hidayət Cəfərov  bildirib ki, bir ay davam edən kəşfiyyat-axtarış işləri zamanı 2009-cu ildən tədqiqatlarına başlanılan, eradan əvvəl XII-XI əsrlərə aid torpaq qəbirlərdən ibarət Palıdlı nekropolunda 30 kvadratmetr ölçüdə qazıntı sahəsində bir torpaq qəbir açılaraq öyrənilib. Hədsiz çürüntüyə məruz qalmış sümük qalıqlarına əsasən ölünün sol yanı üstündə, bükülü vəziyyətdə dəfn olunması müəyyənləşdirilib. Qəbirdən sınmış və fraqmentlərə bölünmüş iki ədəd qara rəngli saxsı camdan ibarət artefaktlar aşkar edilib.

Tədqiqatlar zamanı Palıdlı nekropolunda dəfn olunmuş insanların sağlığında məskunlaşdıqları yaşayış məskənlərinin yeri də dəqiqləşdirilib. Bunlardan biri nekropoldan 500 metr cənubda, vaxtilə bol sulu çay olmuş dərin qobunun sol hündür sahilində yerləşən Palıdlı-2 yaşayış məskənidir. Buranın alt təbəqəsi Leylatəpə tipli keramika ilə zəngin olub. Üst qatda son tunc dövrünü - Palıdlı nekropolu ilə eyni tipli olan materialları əks etdirən dəlillər mövcuddur.

Palıdlı-2 yaşayış məskənindən bir kilometr şimalda çoxtəbəqəli Şomulutəpə yaşayış yerində aparılan yoxlama qazıntıları ilə burada bir neçə dövrün - eneolit, son tunc, erkən dəmir və orta əsrlərə aid yaşayış izləri müəyyən edilib. Tədqiqatlar göstərir ki, eneolit dövründə əhalinin müxtəlif səbəblərə görə bu yaşayış məskənini tərk etməsindən 3 min il sonra burada yenidən son tunc dövründə məskunlaşma olub. Tədricən məskəndə bina inşa etmək üçün yer azaldığından insanlar qonşuluqdakı yaşayış üçün əlverişli olan çay kənarındakı boş sahəyə köçüblər. Yəni Palıdlı nekropolunda dəfn olunmuş sakinlər əvvəllər Şomulutəpədə, sonra isə Palıdlı-2 də yaşayıblar. Hər üç abidədən əldə olunan çoxsaylı keramika məmulatındakı identiklik bunu əyani sübut edir. Aparılan tədqiqatlar Qarabağın dağətəyi və düzənlik ərazilərinin eneolit dövründən başlayaraq insanlar tərəfindən intensiv məskunlaşdığını deməyə əsas verir.

H.Cəfərov qeyd edib ki, ekspedisiya cari ilin yayında Ağdam rayonunun Səfərli və Ağcabədi rayonunun Qaraxanlı kəndlərinin arasında yerləşən, mənbəyini Qarabağ dağlarından götürən qədim çay yatağı - indi Qaralar qobusu adlanan dərənin hündür cənub sahilindəki Qoşatəpə (Cüttəpə) erkən tunc dövrü yaşayış məskənində də yoxlama qazıntı işləri aparıb. Çöl-tədqiqatlarının gedişində, həmçinin Ağdam rayonu ərazisindəki arxeoloji abidələrin mühafizə-saxlanılma vəziyyəti yoxlanılıb. Həmin abidələrdən Vəlibəy təpələri (4 təpə), Saricalıtayı, Qoşatəpə, Çardaxlıtəpə, Kəbləhüseyintəpə, Nazdıxantəpə, Namazalıtəpə, Düyütəpə, Əhədtəpə, Canavartəpə yaşayış yerlərinin mühafizəsinin yetərli olması, tunc dövrünün çoxtəbəqəli Üçoğlan, Dəyirmanyeri, Gərtəpə, məşhur və möhtəşəm Sultanbud kurqanı, Sariçoban kurqanlarının bəzilərinin, həmçinin eneolit dövrünün Bənövşələr, Leylatəpə, Quzanlı yaşayış yerlərinin təsərrüfat və başqa işlər zamanı müxtəlif dərəcəli dağıntılara məruz qaldığı müəyyən edilib.


Etiket:

Strategiya.az

Xəbərlər
20.07.2022

Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi

20.07.2022

Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib

20.07.2022

İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb

20.07.2022

Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb

20.07.2022

Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov

20.07.2022

"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi

20.07.2022

Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub

16.07.2022

Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib

16.07.2022

Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb

16.07.2022

Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb

16.07.2022

Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var

16.07.2022

Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb

14.07.2022

İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM

14.07.2022

Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il

14.07.2022

Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı

14.07.2022

FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür

14.07.2022

Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb

14.07.2022

Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub

14.07.2022

Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı

13.07.2022

Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub

13.07.2022

Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir

13.07.2022

Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır

13.07.2022

Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür

12.07.2022

Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib

12.07.2022

Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?

12.07.2022

Azərbaycan nefti ucuzlaşıb

12.07.2022

Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq

12.07.2022

Tovuz döyüşlərindən iki il ötür

12.07.2022

Bakının mərkəzində partlayış baş verib

12.07.2022

Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər

12.07.2022

Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro

11.07.2022

Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub 

11.07.2022

Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY

11.07.2022

FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb

11.07.2022

Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib

11.07.2022

Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib

09.07.2022

Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov

09.07.2022

Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub

09.07.2022

DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub

09.07.2022

Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub

09.07.2022

Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib

09.07.2022

Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb

09.07.2022

Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib

09.07.2022

XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib

09.07.2022

Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir

08.07.2022

Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM