Xəbər verdiyimiz kimi, Azərbaycanda dünən axşam 4,4 və 6 maqnituda gücündə ardıcıl iki zəlzələ baş verib. Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, xəstəxanaya yerləşdirilən 30 nəfərdən yalnız üçünə travmatoloji diaqnoz qoyulub. Digər yaralılar zəlzələ zamanı güclü qorxu yaşayıblar. Hadisə zamanı bir nəfər cavan adamın həyəcandan dili tutulub. 58 yaşlı digər bir xəstənin isə həyəcandan beyninə qan sızıb.
Təcrübə göstərir ki, zəlzələ zamanı adətən dərin travma alanların əksəriyyəti azyaşlılar olur.
Zəlzələ və bu kimi təbii fəlakətlərin psixikada dərin iz salmaması üçün nə etməli, necə hazırlaşmalı?
Strategiya.az medicina.az-a istinadən bildirir ki, psixoloq Zeynəb Əyyubovanın dediyinə görə, bu məqamlar üçün əvvəlcədən güclü maarifləndirmə şərtdir: "Ümumiyyətlə, bütün fövqəladə vəziyyətlərin insan zehninə təsiri fərdə görə dəyişir. Bir insan hər hansı fəlakətə neytral baxa bilər, başqa biri isə əksinə, sarsıntı yaşaya bilər. Yəni hər bir insanın alqısı müxtəlifdir.
Dünənki zəlzələdən sonra sosial şəbəkələrdə yayılan təşviş dolu yazılar insanları daha çox vahiməyə salırdı, nəinki hadisənin özü. Burdan belə nəticəyə gəlmək olar ki, insanlar ajiotajlı vəziyyətə hazır deyillər. Hansısa bir təbii hadisə zamanı insanların nə edəcəkləri ilə bağlı güclü maarifləndirmə getməlidir. Bu maarifləndirmə məktəblərdə, universitetlərdə kütləvi şəkildə olmalıdır ki, insan necə rəftar etməli olduğunu qabaqcadan bilsin. Məktəblərdə psixoloqlar bu işlə xüsusi məşğul olmalıdırlar. Çünki insan doğuşdan həyəcanlı və fobiyalı olmur. Fobiyalar onların yaşadıqları hadisələrin beyinlərində buraxdığı izlər nəticəsində yaranır. Ona görə də insan özünün nəyə fobiyası olduğunu qabaqcadan bilməlidir. Belə olduqda hadisə zamanı insan daha kontrollu davranacaq və təşvişə düşməyəcək".
Bu cür hadisələrin uşaqların psixologiyasına daha güclü təsir göstərdiyini vurğulayan psixoloq onları qorumağın valideynin vəzifəsi olduğunu deyib:
"Uşaqlarda yaranan təşviş və qorxu valideynlərdən dolayı yaranır. Çünki zəlzələ tipli təbii fəlakətlər uşaqların anlayacağı təbii hadisələrdən deyil. Uşaqlar hadisəyə sadəcə olaraq valideynlərin pəncərəsindən baxırlar. Uşaq görsə ki, ana qışqırır, ata həyəcanlıdır, nənə-babanın təzyiqi qalxıb, o zaman o da gördüyünü təqlid edir. Burada əsas vəzifə valideynin üzərinə düşür, yəni uşağın hadisələrə baxışını valideyn formalaşdırır. Valideyn hadisə zamanı nə qədər soyuqqanlı və tədbirli davranarsa, uşaq da sakit və rahat olacaq.
Bəzi uşaqlar var ki, onlar valideynlərindən asılı olmayaraq kiçik bir hadisə olan kimi qorxuya düşərək həyəcanlanırlar. Bu cür uşaqlar hətta məktəb summativlərindən iki qiymət aldıqları zaman da təşvişə düşürlər. Bu uşaqların yardım almaq üçün psixoloqa müraciət etmələri yaxşı olardı".
Strategiya.az
Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb
Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il
Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib
HEYDƏR ƏLİYEV - YENİ MİLLİ İNTİBAHIN VƏ MÜSTƏQİL DÖVLƏTÇİLİYİN ƏSASINI QOYMUŞ TARİXİ LİDER
Müasir dövrün qlobal problemi iş şəraitində mobbinq ve mübarizə yolları
Azərbaycan Respublikasında Dövlət Qulluğunun Təkmilləşdirilməsi İstiqamətləri
HEYDƏR ƏLİYEV - MÜASİR AZƏRBAYCAN TARİXİNİ YARADAN LİDER
Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi
Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib
İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb
Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb
Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov
"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi
Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub
Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib
Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb
Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb
Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var
Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb
İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM
Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il
Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb
Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib
Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı
FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür
Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb
Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub
Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı
Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub
Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir
Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır
Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür
Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib
Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq
Tovuz döyüşlərindən iki il ötür
Bakının mərkəzində partlayış baş verib
Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər
Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro
Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub
Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub
Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub
Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY
FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb
Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib
Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib
Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov
Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub
DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub
Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib
Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb
Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib
XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib
Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir
Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM
