MƏDƏNİYƏT VƏ DİN

11:44 / 02.09.2014

   Bu gün "Hilton" hotelində “Mədəniyyətlərarası dialoq: mədəniyyət və din arasında qarşılıqlı əlaqə” mövzusunda Avropa Şurasının mübadilə görüşü keçirilirdi. Ölkəmizin imici üçün çox faydalı bir tədbirdir. Mübariz Qurbanlının təyinatından sonra Dini Komitənin işində canlanma açıqca müşahidə olunur. Maraqlı çıxışlar oldu. Fikrimcə bu problemə başqa bir rakursdan baxılmalıdır. Əslində Avropa ilə İslam dünyası arasında əsas fərq cəmiyyətdə mədəniyyətlə dinin yerinin müəyyənləşməsi ilə bilinir. Avropa mədəniyyətinə dinin təsiri böyükdür, lakin burjua inqilablarından sonra din mədəniyyətin bir komponenti kimi məhdudlaşdırıldı və dini ehkamlar insan hürriyətini çərçivəyə salma imkanını itirdi. Bu isə mədəniyyət anlayışının içinə elmin, sənətin və başqa elementlərin daxil olmasını təmin etdi., İslam dünyası deyilən arealda isə din hər zaman mədəniyyətin çərçivəsini çızdı. Dinin təsdiqləmədiyi dəyərlər mədəniyyət kateqoriyasının içində yer almadı. Bu isə mədəniyyətin daha geniş açılımını əngəllədi. Əvvəllər moderniteyə qarşı eyni cür dirəniş göstərən Buddust Asiya da Yaponiyanın timsalında uğurlu bir sintez taparaq bu bunalımdan qurtula bildi. Bu gün Çin də daxil olmaqla hansı ölkələr ki, Buddist təlimi Konfutsi fəlsəfəsiylə uzlaşdırıb bir Mədəniyyətə çevirə bildilər, onlar dərhal uğur qazanmağa başladılar. İslam dini ehkamlarla yanaşı əslində yeni bir mədəniyyət çağırışı ilə gəldi. Hz. Peyğəmbərlə başlayan, Rəşidi xəlifələri ilə davam edən, Osmanlıda zirvəyə qalxan bir İslam Mədəniyyəti hazırda ayrı-ayrı məcraya paralel axan, ancaq qovuşmayan çaylara bənzəyir. Abdulvahabın da, Xomeyninin də, Talibanın da,bin Ladenin də, İŞİD-in da dini İslamdır, ancaq bu İslamın bir Mədəniyyət olduğunu söyləmək, və ya bir Mədəniyyət olduğuna başqa bir arealın insanını inandırmaq haradasa imkansızdır. Yəni hər bir ölkənin, hər bir liderin, hər bir qrupun İslamı var, ancaq bu İslamın Mədəniyyətinin nədən ibarət olduğunu ayırd etmək olduqca mürəkkəb məsələdir. Məhz bu baxımdan Azərbaycan İslamla Modern Mədəniyyətin uzlaşdırılmasının mümkün olacağı ən uyğun və mümkün məkanlardan və cəmiyyətlərdən biridir. Əlbəttə bu uzlaşmanın doğru və sabit modelini tapa bilsək...

Milli Məclisin deputatı,
Fazil Mustafa

 

 


Etiket:

Strategiya.az

Xəbərlər
20.07.2022

Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi

20.07.2022

Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib

20.07.2022

İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb

20.07.2022

Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb

20.07.2022

Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov

20.07.2022

"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi

20.07.2022

Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub

16.07.2022

Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib

16.07.2022

Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb

16.07.2022

Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb

16.07.2022

Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var

16.07.2022

Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb

14.07.2022

İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM

14.07.2022

Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il

14.07.2022

Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı

14.07.2022

FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür

14.07.2022

Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb

14.07.2022

Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub

14.07.2022

Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı

13.07.2022

Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub

13.07.2022

Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir

13.07.2022

Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır

13.07.2022

Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür

12.07.2022

Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib

12.07.2022

Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?

12.07.2022

Azərbaycan nefti ucuzlaşıb

12.07.2022

Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq

12.07.2022

Tovuz döyüşlərindən iki il ötür

12.07.2022

Bakının mərkəzində partlayış baş verib

12.07.2022

Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər

12.07.2022

Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro

11.07.2022

Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub 

11.07.2022

Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY

11.07.2022

FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb

11.07.2022

Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib

11.07.2022

Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib

09.07.2022

Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov

09.07.2022

Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub

09.07.2022

DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub

09.07.2022

Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub

09.07.2022

Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib

09.07.2022

Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb

09.07.2022

Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib

09.07.2022

XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib

09.07.2022

Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir

08.07.2022

Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM