AZ RU

Kərə yağı alarkən bunlara diqqət edin!

17:08 / 11.10.2016

Kərə yağı ən çox istifadə olunan məhsullardandır.

 
Xüsusilə azərbaycanlılar qida rasionunda, mətbəxdə geninə-boluna kərə yağı işlətməyi sevirlər. Yəqin, bu səbəbdəndir ki, bazarın işbazları da çoxdur. Hazırda ölkənin dükan və marketlərində 50-dən çox çeşiddə kərə yağı satılır. Bu əmtəələrdən hansının təmiz kərə yağı olmasını müəyyən etməksə alıcı üçün həmişə çətin iş olaraq qalır. Bəs kərə yağının təbii və təmiz olduğunu necə anlamaq olar?
 
Nə qədər yağ yeyirik?
 
Statistik cədvəl göstərir ki, yağ Azərbaycan xalqının ən çox yediyi 10 məhsuldan biridir. Məsələn, minimum istehlak səbətinə əmək qabiliyyətli əhali üçün il ərzində adambaşına 7 kq kərə yağı daxildir. Pensiyaçılar üçün bu rəqəm 5,8 kq, uşaqlar üçün (0-15 yaş) 6 kq nəzərdə tutulub. Dövlət Statistika Komitəsinin rəqəmlərində isə 2015-ci il üzrə adambaşına yağ istehlakı 10,4 kq göstərilib. Kərə yağının satış həcmi isə ticarət dövriyyəsində 3,85 faiz olub. Ümumilikdə Azərbaycanda əhalinin kərə yağına olan illik tələbatı 35 min ton dəyərləndirilib. Bunun da üçdə ikisi ölkədə istehsal olunur, qalanı xaricdən gətirilir. Gömrük rəqəmləri göstərir ki, son bir ildə kərə yağı və süddən hazırlanmış digər yağların idxalı artıb. 9 718.91 ton kərə yağı və süddən hazırlanmış digər yağlar idxal edilib. Hansı ki, 2015-ci ilin 8 ayında həmin rəqəm 7 676.76 ton idi.
 
Keyfiyyətli yağ necə olmalıdır?
 
Onu da bildirək ki, ölkəmizə kərə yağı əsasən Yeni Zelandiya, Rusiya, Avstraliya, Ukrayna və Pribaltika ölkələrindən idxal edilir. Bu yağların da keyfiyyətli olmasına hər kəs təminat vermir. Çünki bir müddət əvvəl Rusiyanın Fitosanitar Xidməti kərə yağının saxtalaşdırılması ilə bağlı araşdırma yaymışdı. Orada yağın istehsalı zamanı süd yağının bitki yağı ilə əvəz edildiyi, yaxud ona marqarin və başqa hidrogenizə olunmuş yağlar əlavə edildiyi qeyd olunurdu. İqtisadiyyat Nazirliyi Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Dövlət Xidmətindən verilən məlumata görə, gündəlik istehlak etdiyimiz kərə yağı tərkibinə görə 72-83 faiz yağ, 16-25% su və 1% quru yağsız süd qalığı olan qatılaşdırılmış süd məhsuludur. Kərə yağında mineral maddələr, vitaminlər, xolesterin və s. var. Məhz bunlar da ona xüsusi dad və ləzzət verir. Kərə yağının duzlu, duzsuz, həvəskar, kəndli, pəhriz, əridilmiş və s. növləri var. Yağın keyfiyyətinə gəlincə, bu orqanoleptik və kimyəvi göstəricilərinə görə qiymətləndirilir. Keyfiyyətli kərə yağı xarakterik təmiz dada və qoxuya malik olmalıdır.
 
Keyfiyyətsiz kərə yağını necə tanımalı?
 
Kərə yağının qüsurlu olması özünü daha çox onun dadında, qoxusunda, xarici görünüşündə, konsistensiyasında, rəngində büruzə verir. Bu qüsurların bəziləri istehsal prosesi zamanı, bəziləri isə saxlanma müddətində yaranır. Ekspertlər deyir ki, inək südündən hazırlanmış təbii yağı ilk növbədə onun qiymətinə əsasən müəyyən etmək olur. Bu yağlar bütün digər əvəzedicilərdən bahadır. Qiymət məsələsində şübhəni aradan qaldırdıqdan sonra isə mağazada yağı yoxlamaq üçün bunlara diqqət edin:
- məhsulun içini açıb baxmağa imkanınız varsa (məsələn, yağ çəki ilə satıldıqda), onun rənginə diqqət edin. Təmiz kərə yağı nə kəskin sarı olmalıdır, nə də kəskin ağ;
- təbii kərə yağı toxunduqda möhkəm olmalıdır;
- inək yağı paketini açdıqda paketə bulaşmır. Həmçinin, də kəsəndə bıçağa yapışmır, bıçaqda qalmır.
Yağın saxta olduğunu ev şəraitində də müəyyən etmək olar:
- əgər təbii yağdırsa, bərabər şəkildə əriyəcək, əgər səthində damcılar əmələ gəlirsə, deməli, marqarindir;
- təbii kərə yağı soyuqdan isti mühitə düşdükdə, əriməyə başlayan (tərkibindəki bitki yağlarına görə) marqarin kimi tezcə yumşalmır.
Həmçinin, kərə yağı soyuducudan çıxarılan kimi parçalanmamalıdır.
- keyfiyyətli qaymaqdan hazırlanan yağ möhkəm və əllə toxunduqda hamar olur.
- kəsildikdə qatlara bölünmür (təbəqələşmir) və parlaq görünür.
- əsl kərə yağı çörəyin üzərinə qalın, vahid, bircinsli qat kimi yaxılır.
 
Yağla bağlı standart
 
Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsindən Publika.az-a verilən məlumata görə, "Kərə yağı" standartı beynəlxalq "Codex" standartı əsasında hazırlanıb və tətbiq olunur. Bu standart birbaşa istehlak üçün nəzərdə tutulmuş kərə yağına aid edilir.
Standarta əsasən, kərə yağı xüsusi olaraq süddən alınmış və ya süd məhsullarından hazırlanmış, əsasən suda -yağ emulsiya tipli formaya malik yağ məhsuludur.
 
Əsas tərkibi və keyfiyyət göstəriciləri:
3.1. Xammal
a) süd və ya süddən alınmış məhsullar.
3.2. İcazə verilən inqrediyentlər
a) xörək duzu
b) təhlükəsiz laktan turşusunun başlanğıc kulturaları və ya qoxu yaradan bakteriyalar
c) içməli su.
3.3. Tərkibi
a) minimum süd yağının miqdarı - 80% m/m
b) maksimum su miqdarı - 16% m/m
c) maksimum qeyri-yağ tərkibli südün quru maddəsinin miqdarı - 2% m/m
 
Markalanma
 
Komitənin məlumatına görə, markalanma zamanı məhsulun adı "Kərə yağı" olmalıdır. "Kərə yağı" adı müvafiq xüsusiyyətlərlə birlikdə 95% yağlılığa malik kərə yağları üçün istifadə edilə bilər. Milli qanunvericiliyə uyğun olaraq kərə yağının duzlu və ya duzsuz olması qeyd edilir.
 
Yağ necə saxlanmalı və daşınmalıdır?
 
İqtisadiyyat Nazirliyi Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların hüquqlarının Müdafiəsi Dövlət Xidmətindən deyilir ki, yağın keyfiyyətinin qorunması üçün onun qablaşdırılması və daşınmasının böyük əhəmiyyəti var. Belə ki, hazırlanmış tara əvvəlcədən doymuş duz məhluluyla isladılmış perqament kağızı ilə örtülməlidir. Hava boşluqlarının qalmaması üçün yağ sıx yığılmalıdır. Pərakəndə satış üçün yağ perqament, yaxud folqaya bükülərək, xırda çəkilərlə qablaşdırıla bilər. Yağ ancaq avtorefrijeratorlarda 4-5ºC-də daşınmalıdır. Spesifik qoxusu olan məhsullarla birlikdə, eləcə də sanitar-gigiyenik tələblərə cavab verməyən nəqliyyat vasitələrində yağın daşınması qadağandır. Ticarət şəbəkələrinə yağ 10ºC-dən çox olmayan temperaturda daşınmalıdır. Anbarlarda isə yağ -2+2ºC-də 10-15 gün müddətində saxlanıla bilər. Ticarət şəbəkələrində isə yağ adətən 8ºC və daha yüksək temperaturda saxlanılır.
 
O da deyilir ki, yağdan istifadə təkcə onu istehlak etməklə bitmir, onun düzgün şəkildə saxlanılmasının da mühüm əhəmiyyəti var. Mənfi 18ºC temperaturda duzsuz yağı 12, duzlu yağı isə 7 ay saxlamaq olar. Mənfi 12ºC temperaturda isə bu göstəricilər müvafiq olaraq 9 və 6 aydır. Xırda qablarda qablaşdırılmış yağ mənfi 18ºC-də bir aydan çox olmayan müddətdə, əridilmiş yağ mənfi 8 -mənfi 3ºC temperaturda 1 ilə qədər saxlanıla bilər. (Publika.az)

Etiket:

Strategiya.az

Oxşar xəbərlər

Card image cap
07:39 / 20.07.22

İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb

Card image cap
10:51 / 16.07.22

Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb

Card image cap
14:02 / 14.07.22

Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il

Card image cap
12:59 / 14.07.22

Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib

Card image cap
11:58 / 14.07.22

Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı

Card image cap
11:08 / 13.07.22

Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub

Card image cap
10:58 / 13.07.22

Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir

Card image cap
13:55 / 11.07.22

Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib

Card image cap
11:47 / 09.07.22

DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub

Xəbərlər
20.07.2022

Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi
20.07.2022

Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib
20.07.2022

İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb
20.07.2022

Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb
20.07.2022

Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov
20.07.2022

"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi
20.07.2022

Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub
16.07.2022

Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib
16.07.2022

Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb
16.07.2022

Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb
16.07.2022

Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var
16.07.2022

Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb
14.07.2022

İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM
14.07.2022

Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il
14.07.2022

Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb
14.07.2022

Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib
14.07.2022

Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı
14.07.2022

FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür
14.07.2022

Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb
14.07.2022

Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub
14.07.2022

Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı
13.07.2022

Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub
13.07.2022

Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir
13.07.2022

Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır
13.07.2022

Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür
12.07.2022

Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib
12.07.2022

Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?
12.07.2022

Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
12.07.2022

Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq
12.07.2022

Tovuz döyüşlərindən iki il ötür
12.07.2022

Bakının mərkəzində partlayış baş verib
12.07.2022

Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər
12.07.2022

Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro
11.07.2022

Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub
11.07.2022

Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub 
11.07.2022

Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub
11.07.2022

Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY
11.07.2022

FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb
11.07.2022

Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib
11.07.2022

Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib
09.07.2022

Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov
09.07.2022

Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub
09.07.2022

DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub
09.07.2022

Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub
09.07.2022

Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib
09.07.2022

Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb
09.07.2022

Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib
09.07.2022

XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib
09.07.2022

Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir
08.07.2022

Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM
Ədəbiyyat