Hər bir ölkə əhalisi üçün xarakterik olan orta ömür müddətindən asılı olmayaraq dünyanın hər yerində qadınlar kişilərdən daha çox yaşayır. Orta fərq 5-7 ildir. İnkişaf etmiş ölkələrdə bu fərq daha az, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə isə daha çoxdur.
Strategiya.az “medportal.ru” saytına istinadla xəbər verir ki, bu vəziyyət sosioloq və demoqrafların diqqətini uzun illərdir cəlb edir. Onların fikrincə, fərq eyni vaxtda bir sıra sosial və genetik səbəblərlə bağlıdır.
Birincisi, qadınlardan fərqli olaraq oğlanlara və kişilərə riskli davranış daha çox xasdır. Bu, kişi və qadınların risk dərəcəsini fərqli qiymətləndirmələri ilə izah edilir (kişilər bu dərəcəni azaltmağa meyillidir), habelə kişi kimi davranış cəmiyyət tərəfindən təqdir olunur.
İkincisi, kişilərin çoxu səhhətinin qayğısına qalmır, yalnız xəstəlik şiddətləndiyi halda həkimə müraciət edirlər. Məhz kişilər öz səhhəti barədə faktları ört-basdır edərək həkimi aldatmağa meyillidirlər. Buna görə də onlar getdikcə ağırlaşan və ömrü qısaldan xroniki xəstəliklərdən daha çox əziyyət çəkirlər.
Üçüncüsü, kişilərdə siqaretçəkmə, alkoqolizm, narkomaniya kimi zərərli vərdişlər qadınlardan xeyli çoxdur.
Sosial faktorlarla yanaşı, qadınların və kişilərin ömrünə təsir edən genetik xüsusiyyətlər də mövcuddur.
Avstraliyanın Monaşa Universitetinin (Melburn) alimləri hesab edirlər ki, heyvanların dişisi (insanlar da daxil olmaqla) ana xətti ilə ötürülən, ömrün uzunluğuna və qocalmanın sürətinə təsir edən mitoxondrial DNT mutasiyaları səbəbindən erkəklərdən çox yaşayır.
Fərq immun sistemindədir. Qan hüceyrələrinin tərkibində dəyişiklik həm kişilərin, həm də qadınların qocalma prosesinə təsir göstərir. Qadınlarda immun sistemi funksiyalarının azalması daha zəif sürətlə gedir ki, bu da ömrün uzun olmasına gətirib çıxarır. Hər iki cinsdə ağ qan hüceyrələrinin miqdarı yaş artdıqca azalır. Cavan kişilərdə, bir qayda olaraq limfositlərin miqdarı eyni yaşda qadınlardan xeyli çoxdur, bu göstərici hər iki cinsin nümayəndələri yaşa dolduqdan sonra oxşar olur. Yaş artdıqca kişilərdə spesifik limfositlərin (B-limfositlər, T-limfosirlər, habelə T-killerlər) səviyyəsi qadınlarla müqayisədə daha tez azalır. Eritrositlərin səviyyəsinin azalması da kişilərdə onların qocalması ilə bağlı müşahidə olunur, qadınlarda isə yox.
Tədqiqat göstərib ki, baş ağrıları, boyun, çiyin, diz və kürək ağrıları qadınlara iki dəfə artıq əziyyət verir. Qadınlar miqrendən kişilərlə müqayisədə 2,5 dəfə artıq əziyyət çəkirlər. Həkimlər daha çox qadınlarda olan xroniki xəstəliklərlə bağlı digər pozulmalar sırasında fibromialgiyanı, bağırsağın qıcıqlanma sindromunu və revmatoid artriti qeyd edirlər.
Strategiya.az
Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb
Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il
Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib
HEYDƏR ƏLİYEV - YENİ MİLLİ İNTİBAHIN VƏ MÜSTƏQİL DÖVLƏTÇİLİYİN ƏSASINI QOYMUŞ TARİXİ LİDER
Müasir dövrün qlobal problemi iş şəraitində mobbinq ve mübarizə yolları
Azərbaycan Respublikasında Dövlət Qulluğunun Təkmilləşdirilməsi İstiqamətləri
HEYDƏR ƏLİYEV - MÜASİR AZƏRBAYCAN TARİXİNİ YARADAN LİDER
Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi
Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib
İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb
Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb
Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov
"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi
Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub
Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib
Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb
Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb
Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var
Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb
İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM
Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il
Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb
Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib
Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı
FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür
Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb
Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub
Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı
Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub
Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir
Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır
Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür
Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib
Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq
Tovuz döyüşlərindən iki il ötür
Bakının mərkəzində partlayış baş verib
Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər
Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro
Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub
Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub
Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub
Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY
FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb
Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib
Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib
Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov
Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub
DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub
Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib
Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb
Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib
XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib
Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir
Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM
