Azərbaycanın ilk hüquq professoru Mustafa Ağa Vəkilovun 115 illk yubileyi tamam olur

13:36 / 24.01.2014

Səməd Vəkilov

Hüquqşünas, Hüquq mədəniyyəti jurnalının baş redaktoru

Sabah Azərbaycanın ilk hüquq professoru Mustafa ağa Vəkilovun doğum günüdür. 115 illiyi tamam olur

Mustafa Məhəmməd ağa oğlu Vəkilov 25 yanvar 1899-cu ildə Tiflis şəhərində anadan olub. 1917-ci ildə Tiflisdə 1-ci oğlanlar gimnaziyasında orta təhsilini başa vurmuş, həmin ili Qafqaz Cəbhəsi Müsəlman Qaçqınlarına yardım üzrə müvəkkil vəzifəsində çalışmışdır. Azərbaycan istiqlalını elan edəndən sonra Tiflisdə Azərbaycan Cümhuriyyətinin daimi nümayəndəliyində tərcüməçi-diplomat vəzifəsində çalışmışdır. 1919-cu ildə Bakıya gəlmiş və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin xətti ilə xaricə təhsil almağa göndərilmiş, Fransaya Parisin Sorbon Universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olmuşdur. ADR-nin rus imperiyası tərəfindən süquta uğraması nəticəsində xaricdə təhsil alan əksər tələbələrin təhsili yarımçıq qalmış, lakin M.Vəkilov öz imkanları hesabına təhsilini davam etdirmişdir. Sonra Azərbaycan Xalq Komissarlar Sovetinin sədri Nəriman Nərimanovun təşəbbüsü ilə xaricdə təhsil alan tələbələrin təqaüdü bərpa olunmuşdur. M.Vəkilov təhsilini başa vurduqdan sonra Moskvaya Kremlə gəlmiş, orada MİK-nin sədri N.Nərimanovla görüşmüşdür. N.Nərimanov gənc hüquqşünasa Kremldə qalıb ixtisası üzrə işləməyi təklif etmişdir. O, bu təklifi qəbul etməmiş və 1924-cü ildə Bakıya qayıtmışdır. O, Bakıda Konyuktor Bürosuna statbüroda əvvəlcə katib sonra isə rəis vəzifəsində işləmişdir. 1925-ci ilin mayında M.Vəkilov hakim kimi Ədliyyə Komissarlığına işə qəbul olunmuşdur. 1927-ci ildə Xalq Ədliyyə Komissarlığında müfəttış-təlimatçı, və xüsusilə Mühüm İşlər üzrə Xalq Məhkəməsində hakim vəzifəsində çalışmışdır. Eyni zamanda Bakı və onun rayonlarında mühüm mülki işlərə rəhbərlik də ona həvalə olunmuşdur. 1928-ci ildə o, öz xahişi ilə Ədliyyə Komissarlığından işdən azad olunmuşdur. Sonra əsasən 1927-ci ildən dərs dediyi ADU hüquq fakültəsində pedoqoji və elmi fəaliyyətlə məşğul olmuşdur. AzDETİ təşkil olunduqda ali məktəbdə öz müəllimlik işinə fasilə verərək, buranın sovet quruculuğu və hüquq şöbəsinin aspiranturasına qəbul olunmuşdur. 1930/31-ci tədris ilinin sonlarında aspiranturanı bitirib (aspiranturasının ilk buraxılışı) hüquq elmi üzrə dosent dərəcəsi almışdır. Sonra Mustafa ağa Vəkilov iki iri elmi əsər yazmışdır: "İnqilabdan əvvəlki Azərbaycanda nikah münasibətləri", "Hüquq və əxlaq". 1935-ci ildə isə gənc alim ASSR Konstitusiyası türk mətninin redaktoru olmuşdur. M.Vəkilov eyni zamanda tərcümə və redaktə işləri ilə məşğul olmuş, həmçinin rus, fransız, alman dillərini kamil bilmişdir. 1935-ci ildə o professor dərəcəsi alaraq, pedoqoji fəaliyyətini davam etdirmişdir. Beləliklə o, Azərbaycanın professor dərəcəsi alan ilk hüquqşünas alim olmuşdur. 1941-ci ilin yanvarın 25-də XDİK yanında Xüsusi Müşavirədə Mustafa Vəkilova "antisovet-millətçi təşkilatda iştirakına görə cəzasını islah-əmək düşərgəsində çəkməklə 5 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilmiş, 1943-cü il aprelin 30-da cəzasını çəkib qurtardıqdan sonra sürgündə vəfat etmişdir.

Azərbaycanın ilk hüquq professoru Mustafa Ağa Vəkilovun 115 illk yubileyi tamam olur

Səməd Vəkilov

Müəllifin digər yazıları

Xəbərlər

Ədəbiyyat

© 2012 | Bütün hüquqları qorunur.

Əlaqə