Biz yalnız Sənə iman gətiririk

 

Quşları, heyvanları incitmək olmaz. Günahdı. Onların dili yoxdu axı. Ahı tutar adamı. İndiki cavanlar belə şeylərə o qədər də inanmır. Amma mən inanıram. Yüz faiz inanıram. 

"Başına gələn başmaqçı olar” deyiblər. Məsələn, mən tüpürcəyin şəfasına da inanıram. Vallah, inanıram. Bir dəfə biləyimə dəmirov çıxmışdı. Dəmirov qotura oxşayan yaradı. Məndə belə şeylər olmurdu. Bizlərdə heç kimdə olmurdu. Uşaqların qoluna, üzünə, bədəninin hər yerinə ziyil çıxırdı, amma mənə heç vaxt çıxmırdı. Nə qədər qurbağa öldürsəm də, çıxmırdı. Bu dəmirov yaman axmaq şeymiş. Əvvəl əlimdən bir az yuxarıya, biləyimə çıxdı. Fikir vermədim. Dedim, keçib gedər. Getmədi. 

Getməyi bir yana, yayıldı üzümə. Mən yatanda üzümü biləyimə söykəyib yatıram. Ona görə də ağzımın yanına da çıxdı. Düşdük zibilə. Bibim həkim idi. Getdik nənəmlə onun işlədiyi xəstəxanaya. Həkimlər nə qədər dərman yazdılarsa, xeyiri olmadı. Dəmirov getmədi ki, getmədi. 

Avqustun ortaları idi. Məktəbə az qalırdı. Nənəm dedi ki, məktəbəcən uşağı sağaltmaq lazımdı. Yoxsa yazıq uşaq biabır olar. Hamı ona "qoturru” diyər. Nənəm, yəqin, mənə görə narahat olmurdu. Qorxurdu ki, ona "qoturrunun nənəsi” deyəllər. Biz tərəflərdə dördüncü gün, yəni cümə axşamı müqəddəs gün sayılır. 

Anam dördüncü gün məni götürüb getdi kəndimizin ən tanınmış adamı olan Seyid qızının yanına. Biz ona "Qəmər xala” deyirdik. Hamı Qəmər xalaya hörmət eliyirdi. Seyid qızı idi axı. Bir məsələ də vardı: daldada deyidilər ki, bir yerə gedəndə elə eləmək lazımdı ki, Qəmər xala qabağına çıxmasın. Ayağı bəddi. Çıxdı, deməli, batdın. Getdiyin yerdən əliboş qayıdacaqsan. Ya da nəsə pis bir şey olacaq. Düz deyirdilər. Bir dəfə anamla babamgilə, Yuxarı Q. kəndinə gedirdik. 

Asfalta çatanda Qəmər xala qabağımıza çıxdı. Dayanacaqda üç saat avtobus gözləsək də, gəlmədi. Axırı əlacsız qalıb evə qayıtdıq. Anam dedi ki, cəddinə qurban olduğum qabağımıza çıxıb, ona görədi. Hə. Cümə axşamı getdik Qəmər xalagilə. Anam dedi ki, Seyid bacı, uşağın üzünə, bir də qoluna yara çıxıb. Gətirmişəm, tüpürəsən, sağala. Qəmər xala da dedi, hə, müqəddəs gündə gəlmisiz. Allah köməyiniz olar, inşallah. İmamlarımız dayağınızda durar. Arvad məni çəkdi özünə tərəf. 

Qoluma baxdı. Sonra qolumu əli ilə tutub yaranın üstünə yaxşıca tüpürdü. Sonra dedi ki, başqa yerində yoxdu ki? Anam da dedi, hə də, bir də ağzının böyüründə biri də var. Dedim, Qəmər xala, bəlkə, o, özü sağaldı? Tüpürcəyə ehtiyac yoxdu. Anam dedi, yox, özü sağalmır axı, həkimlər nə qədər dərman yazıb, xeyiri olmuyub. Qəmər xala dedi, narahat olma, mənim tüpürcəyim uşaq da doğuzdurub. Ağzını bəri elə. Mən də boğazımı uzatdım ona tərəf, üzümü çevirdim, gözlərimi yumdum. Gözümün biri ilə altdan-altdan baxdım Seyid qızına tərəf ki, görüm neyniyir. Qəmər xala ağzındakı tüpürcəkləri bir yaxşıca qarışdırıb mənim üzümə, ağzımın yanına yekə bir tüpürcək tüpürdü. Tüpürcəyin yarısı üzümə düşdü, yarısı da getdi ağzımdan içəri. Heç kim olmasaydı, bir yaxşıca "üüüəəə” eləyərdim. 

Amma eləyə bilmədim. Hər şey bir yana, amma bildim ki, Qəmər xala günorta pomidorla şor yeyib. Bir qram da artırmıram. İki günə yaralar sağaldı. Mən belə şeylərə inanmırdım. Amma o vaxtdan sonra day əlacım qalmadı. Başıma gəlib axı. Biz tərəflərdə Kürdə adam boğulanda üç gün külək əsirdi, Kürə yaxınlaşmaq olmurdu, balığa getmək olmurdu. Kürdə yekə-yekə ləpələr oynayırdı. Deyirdilər ki, təbiət yas tutur. İndi mən inanım, yoxsa inanmıyım? Görmüşəm axı. İndi Qəmər xala rəhmətə gedib. Gərək tüpürcəyindən bir qaba yığıb saxlayaydım. Mütəlif xəstəliklərin əlacı olardı. Guya camaatın üzünə, gözünə, müxtəlf yerinə sürtdüyü kremlərin tərkibi tüpürcəkdən yaxşıdır? Bəlkə də, lap pisdi. Özün düzəltməmisən axı. Tüpürcək söhbəti çətin məsələdi. Məsələn, tələbə olanda, universitetin yataqxanasında Şahin adlı bir məcburi köçkün qalırdı. Yaşlı adam idi. 

O vaxt 52-53 yaşları olardı. Xəstə idi. Vərəm xəstəsi. Tez-tez tüpürürdü. Hara gəldi tüpürürdü. "Hıııq” eləyib tüpürürdü. Bəlğəmlə qarışıq tüpürcək lopası düşürdü yerə. Saqqız kimi. Yerdən qopartmaq olmurdu. Ayaqqabının burnu ilə nə qədər sürtürdün, qopmurdu. Elə bil, xüsusi maddələrdən hazırlamışdılar. Yataqxanada tələbələrnən məcburu köçkünlər eyni mətbəxdə yemək bişirirdilər. Bir tualetimiz, bir hamamımız, bir də mətbəximiz eyni idi. Biz yeməyi qazın üstünə qoyub gedirdik otağımıza. 

Mətbəxtə paltar da asırdıq. Görürdün ki, kimsə yemək bişirir. Ağdamlı tələbə Əlvan da gətirib alt paltarlarını asır qazanların üstündəki ipdən. Paltarların suyu tökülürdü yeməklərin içinə. Adi paltarlar olsaydı, yenə cəhənnəmə. Alt paltarı olduğuna görə yeməyin dadı bir az dəyişirdi. Əlvan da ki, iki-üç aydan bir yuyurdu paltarlarını. Yaşamaq çətin idi. Hə, bir dəfə mən də paltarlarımı yuyub gətirdim ki, asım mətbəxdəki ipdən. 

Qəfil mətbəxə girəndə gördüm Şahin bir-bir tələbələrin yemək qazanlarını açıb tüpürür içinə. Məni görüb çaşdı. Dedim, ay Şahin, neynirsən? Dedi, heç nə, yeməklər daşırdı, qapağını açırdım ki, daşıb dağılmasın. Mən də bir-bir bütün tələbələrə dedim ki, yemək bişirəndə yanında dayanın. Şahin içinə tüpürür. Qonşu otaqda qalan lerikli tələbə Zəfər də dedi ki, mən deyirəm axı, keçən dəfə supun içindəki saqqız kimi şeylər nədi. Dedim, hə, indi bildin. Yataqxana şəraiti çətin idi. Adam özü yaşayanda hiss eləmir. Amma üstündən müəyyən müddət keçib. Yada salanda görürsən ki, ağır imiş. Məcburi köçkünlərlə tələbələrin bir yerdə qalması mürəkkəb məsələdi. İndi yataqxanaları sökürlər. Daha bilmirəm Şahin tüpürməyə başqa yer tapıb, ya yox./kult.az/