Qanda təbii yolla şəkəri düşürən tövsiyələr

 

Bu, şəkərli diabetdən əziyyət çəkən insanlar üçün Müqəddəs Qaydadır deyə bilərik.

Həyat tərzini dəyişmək diabet xəstələrinə kömək edə bilər?

Dünyanın aparıcı qida ekspertləri və diabet həkimləri deyir ki, bəli. Təbii ki, qanınızda şəkərin səviyyəsini azaltmaq üçün bu 9 məsləhəti yoxlayın. Əgər sizdə diabet varsa (məqsəd qanda şəkərin qisamüddətli aşağı düşməsi deyil, tamamilə diabet ağırlaşmasının qarşısısnın alınmasıdı) bu problem böyrək, göz, sinir və diabet periferik nevropatiya kimi xəstəliklərinin əmələ gəlməməsinə gətirib çıxarır.

Qida eksperti Edvard Gehr deyir ki, günümüzdə “qanda şəkərin səviyyəsinin idarə olunması və aqressiv fəsadların inkişafının ləngidilməsi hələ də problem olaraq qalır”. Amma qanda şəkərin aşağı düşməsini hədəf seçdikdə ona nail olmaq mümkündür.

Və beləliklə sizi hədəfə catdıran 9 tövsiyyə...

1. Heç vaxt çox yeməyin.

Virginya diabetik maarifləndirmə və bəslənmə eksperti Jill Veisenberger deyir ki, “Mən hər zaman xəstələrimə günlük yeyəcəklərini (karbohidratları) bütün gün üzrə paylaşdırmalarını məsləhət edirəm” O məsləhət edir ki, qocaman şam yeməniz üçün kiçik atışdırmalıqlardan qaçın. Qanınızda şəkərin səviyyəsinin tənzimlənməsi üçün bədəninizə kömək edin:

*Oruc tutmayın (bu məsləhət diabetlərə aitdir)

*Yeməklərdən qaçmayın

*Qəbul etdiyiniz karbohidratların miqdarını hesablayın

Hər yemək üçün ideal karbohidrat nə qədərdi?

Ekspertin fikrincə bu miqdar hər bir pasiyentin qəbul etdiyi dərmanlardan, hormonlardan və başqa faktorlardan asılı alaraq fərdidir.

Amerika Diabetlər Asossiyasının (ADA) bildirdiyinə istinadən başlanğıc tipik göstərici hər yeməkdə qadınlar üçün 45 qram, kişilər üçünsə 60 qram idi. Ancaq indi bəzi ekspertlər yeməkdə karbohidratın miqdarını daha da azalmasını tövsiyə edirlər.

2. Daha çox dayanıqlı nişasta qəbul edin.

“Dayanıqlı nişasta – bəzi kartof və lobya türlərində tapılıb. Bunlar nazik bağırsaqda yaxşı bakteriya kimi sorulur, sonra isə qalın bağırsaqda diyetik liflər kimi metabolizmaya kömək edir.

Rassionunzda bu tip qidaların olması sizin növbəti yeməyinizə qədər qanda şəkərinizin səviyyəsi qalxmamasına səbəb olacaq. Buna “ikinci yemək effekti” də deyirlər.

Dayanıqlı nişastanı fırında bişirilib soyudulmuş kartofda tapa bilərsiniz. Amma nə badə kartof isti olmasın. Beləki, yarım kasa kartof salatı ilə qanda şəkərin tənzimlənməsinə daha çox nail olmaq olar, nəinki, yarım kasa əzilmiş isti kartof pürəsi ilə.

Tərkibində dayanıqlı nişasta olan yeyəcəklər:

Kal banan, bütün dənli bitkilər, o cümlədən buğda, vələmir, düyü və qarabaşaq, qarğıdalı, qaynadılmış soyuq vermişil.

3. Lobyalar (toxumlu bitkilər) xanımların ən yaxşı dostlarıdır.

Lobya kimi sadə və ucuz bir şeyin diabeti nəzarətdə saxlaması gerçəkmi? – sualına ADA Əlbətdə! Deyir. Bu ona görədir ki, lobya yavaş-yavaş həzm olunur və qanda qlükozanın miqdarını çox az artırır.

2012-ci ildə Kanadada aparılan bir araşdırmada vurğulanır ki, 3 ay boyunca gün ərzində ən azi bir fincan paxla yeyən insanlarda qlükozanın səviyyəsi (qanda şəkərin miqdarı) çox düşük çıxmışdır, A1C testi çox cuzi olmuşdur.

Lobya həmçinin ümumi şəkərli diabetdən irəli gələn ürək-damar xəstəliklərinin riskini aşağı salan folium turşusunun mənbəyidir. Gün ərzində 1-3 fincan bişmiş lobya yemək ümumi xolestrolu 15%-19% aşağı salır.

Əgər siz mətbəxdə zaman keçirməkdən zövq alırsınızsa, o zaman həftənin bir günü mərcimək, bir günü də lobya şorbası edə bilərsiniz. Yox , əgər siz yalnız çox lobya yeməyi xoşlamırsınızsa, o zaman onu sevdiyiniz yeməklərə, salatlara, şorbalara və məzələrə əlavə edə bilərsiniz.

Qida rasyonunuza paxlalılardan əlavə edərkən bir şeyə diqqət etməniz gərəkdir ki, bu da onun yaxşı ceynənilməsidi. Yaxşı ceynənilməmiş qida, xüsusilə paxlagillər mədədə problem yarada bilər. Rahatlıq və vaxtınıza qənaət üçün qablaşdırılmış paxlagillərdən istifadə edə bilərsiniz.

4. Çəkinizi azaltmağa çalışın.

Normadan artıq kilolar insulinin qalıcı olmasına səbəb olur, qanda şəkərin səviyyəsini salan hormonun çalışmasına mane olur. Amma çox kilo verməyəy də qalxmayın, bu ziyanlı ola bilər. Odur ki, ayda 2-2.5 kg. qənaətbəxşdir.

5. Gözünüzün acısını doyuca və rahatlıqla alın.

Qısa və rahatsız yuxu bədənə kimyəvi təsir edir, uzun yatmaq isə qan səkərin nəzarətinə kömək edir.

Xroniki olaraq yuxudan doymamaq Çikaqo (ABŞ) universitetinin 2015-ci ildə apardığı tədqiqat zamanı məlum olub ki, dalbadal bir neçə gecə normal yuxusunu almayan saglam konüllülərin qanında insulini tənzimləyən yağlı asidin miqdarı artıb.

Yuxudan doymamaq həmçinin ürək, xərçəng, insult və.s. sağlıq problemlərinin göstəricisidir. Ən azından 7 saat kəsintisiz yuxu almalısınız. Yuxuyla bağlı probleminiz varsa bunlara əməl edin:

*Sərin və qaranlıq yerdə yatın.

*İdmanı yatmamşdan 3 saat qabaq deyil, daha erkən saatlarda edin.

*Eyni vaxtda yatıb, eyni vaxtda qalxın

Yatmamışdan ən az 1 saat öncə TV, planşet, telefon da daxil olmaqla heç bir ekrana baxmayın.

6. Bəzi kaktuslarla dostluq edin.

Avar formasında olan, “maldili” kimi tanınan meksika kaktusu qanda şəkəri azaldır. Daha öncələr aparılan tədqiqatlarda bildirilir ki, kaktusun meyvə və gövdəsi karbohidratın qana sorulma prosesini yavaşladır və yeməkdən sonra qanda qlükozu aşağı düşürür. Lakin bununla belə, Nyu York Universitetinin “Langome” Tibb Mərkəzi bildirir ki, heç bir geniş araşdırmalar “maldilinin” diabet xəstəliyinin qarşisinin alinması və ya müalicəsi üçün effektiv olmasını sübut etməyib. Meksikada çox məşhur olan bu kaktusu qaynadaraq, qızardaraq, qril və əzilmiş halda, şorbaya qataraq və hətta çiy formada yeyirlər. O, çox yaxşı vitamin, mineral, lif və protein qaynağıdır.

7. Stresdən, gərginlikdən qaçın.

Siz gərgin olduqda orqanizmdə enerji (qlükoza və yağ) çoxalır. ADA bildirir ki, diabet insanlardakı bu extra (artıq) enerji bədəndəki

hüceyrələrə keçmir, qlükoza qanda qalır və beləliklə də qanda şəkərin miqdarı artır.

Gərginlikdən necə yaxa qurtarmaq olar?

Veisenberger deyir ki, yoqa və meditasiya onun pasiyentlərinin qanında şəkərin səviyyəsinin düşməsinə kömək edib. Daha yaxşı nəticələr əldə etməyə bunlar da kömək edər:

*Dərindən nəfəs almaq

*Pozitiv düşünmək

*Hobbiyə başlamaq

*Musiqi dinləmək və ya məşq etmək

*İsti və soyuq duş qəbul etmək

*Film izləmək

8. Hər gün daha çox hərəkət et.

İdman 2-ci tip diabet insanlarda qanda şəkəri normallaşdırır ( 1-ci tipə aid deyil)

Tibb Elmləri doktoru, kardioloq Ceyms Bekerman deyir ki, idmanla məşğul olmaq 2-ci tip diabet insanlarda insulin dirəncini azaldır. Amma idman hər iki tip diabet uçun yaxşıdı, çünki o infarkt, insult və ayaqlara qan yığılmasından qoruyur. İdman 2-ci tip diabet insanlarda şəkəri dərhal saldığından sağlıq ekspertilə birlikdə çalışmanız məsləhətdir. Doktor Bekerman deyir ki, aerobika və ya bu tip məşğələlər çox uyğundur.

9. Səhər yeməyini heç vaxt qaçırmayın.

Biz hər zaman eşidirik ki, səhər yeməyi vacib yeməklərdəndir. Bu diabet insanlar üçün daha vacibdir. Şam yeməyindən 8-12 saat

keçdikdən sonra sizin bədəninizin qanda şəkəri balanslaşdırmaq üçün qidaya ehtiyacı olur. 2014-cü il Missuri Universitetinin yeni tədqiqatinda vurğulanırb ki, yüksək zülal tərkibli səhər yeməyi qadınlara qanda qlükozaya nəzarət etməkdə çox yardım edir. 18-55 yaş qrupunda olan qadınlara tədqiqat zamani yağ, lif, calori tərkibi eyni, zülal tərkibi isə fərqli səhər yeməkləri verilmişdir. Məlum olub ki, ən yaxşı səhər yeməyi tərkibində 39 qram zülal olandı. Beləki, yeməkdən 4 saat keçməsinə rəğmən qanda qlükoza çox qalxmayıb. Səhər yeməyi artıq kilolu 2-ci tip diabetləri həm də zəiflədir. 4000 iştirakçı 5.5 ildə 15 kilo zəifləyib ki, bunu da onlar hər gün səhər qəhvəaltısı etməklə izah edirlər.