Bir daha Ünsizadələr haqqında

09:20 / 24.10.2016

Nazim Nəsrəddinov

Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi

"Strategiya.az" saytında (19.10.2016) "Dünyaya səpələnəın Ünsizadələк" yazısından sonra oxuculardan xeyli xoş sözlər eşitdim.
  Atarışlarımı davam etdirdim. Hansı saytda, qəzet və jurnallarda Ünsizadə adını oxuyurdumsa, faktları araşdırır, dəqiqləşdirirdim. Mən bu fikirdəyəm ki, Ünsizadə soyalı bütün insanlar qohumdurlar, eyni şəcərədəndirlər. Bu soy ağacı bizə məlum olan Ədürrəhman Əfəndidən başlayır. O, Azərbaycan ədəbiyyatında "Ünsi" təxəllüsü ilə şeirlər yazan şair, şagirdlərini məşhurlaşdıran və bununla da özü məşhurlaşan müəllimdir. Böyük oğlu Səid Əfəndi Ünsizadə (1825-1905) bu şəcərənin tarixə düşən ən böyük nümayəndəsidir. O, Şamaxı qazısı, müəllim, yeni məktəb yaradıcısı, Zaqafqaziya Əhli-Təsənni İdarəsinin üzvü, Şamaxıda ali məktəb açmaq arzusunda və iqtidarında olan milli ziyalıdır. 
  Səid Ünsizadə ilk iri milli mətbəəmizin yaradıcısı, "Ziya" və "Ziyayi-Qafqasiyyə" qəzetlərinin (1879-1884) təsisçisi və redaktorudur.
  
Səid Ünsizadə ibtidai məktəb şagirdləri üçün nəzərdə tutulan iki dərsliyin, bir neçə risalənin, yüzlərlə məqalə, zərifə, felyeton və şərhlərin müəllifidir. O, Quranın türk dilinə geniş təfsirini yazan ziyalılarımızdandır.  
  Səid Ünsizadə "Kəlilə və Dimnə"dən ("Hümayunnamə"dən) bir neçə hekayəni fars dilindən Azərbaycan dilinə tərcümə etmiş, redaktoru olduğu "Ziyayi-Qafqasiyyə" qəzeti vasitəsilə oxuculara çatdırmışdır.


 Rusiya, Ukrayna və Belorusdakı Ünsizadələr arasında rus mentalitеtli ziyalılar daha çoxdur. Onların Azərbaycanda böyüyüb başa çatmış Ünsizadələrlə əlaqələri, demək olar ki, yoxdur. Bu da təbiidir. Belə ki, sovet dövründə Ünsizalərdən danışan alimlər Ünsizadə qardaşlarının, ələlxüsus Səid Ünsizadənənin hər bir məsələyə aid münasibətinə dini yanaşma damğası vururdular.

  Mən bütün Ünsizadələri eyni meyarla qiymətləndirmək fikrində deyiləm. Onların cərgəsində bu gün üçün nümunəvi olmayanları da ola bilər. Amma hər halda bütün Ünsizadələrə minnətdar olmalıyıq ki, onlar nəslin şəcərəsində Ünsizadə ismini yaşadıblar. Ünsizadər nəslinin nümayəndələrini arayıb-axtarmaq təşəbbüsü Azərbaycan milli təfəkkür tarixininin tədqiqi yolunda qaranlıq cəhətləri işıqlandırmağa xidmət edir. Bu araşdırmalar Azərbaycan -Türkiyə, Azərbaycan-Rusiya, Azərbaycan -Ukrayna, Azərbaycan-Belorus ədəbi-publisistik, ictimai-siyasi əlaqələrin maraqlı səhifələrini aşkara çıxara bilər.

  Oxuculara təqdim etdiyim bu yazı Ünsizadələr nəslindən biri - Vadim Çingiz oğlu Ünsizadə haqqındadır. Mütləq oxuyun Vadimin atası Çingiz hərbi həkim idi. Zığ qəsəbəsində hərbi  hissədə işləyir, buradakı beşmərtəbəli evilərin birində - 41 nömrəli evin 35-ci mənzilində yaşayırdı. Rusiyanın Azərbaycandakı hərbi hissələri  Azərbaycandan uzaqlaşdırılanda 1924-cü il təvəllüdlü hərbi həkim Çingiz Mustafa oğlu Ünsizadə arvadı-1926-cı il təvəllüdlü Tamara xanım İvanovna ilə birlikdə Zaporojye şəhərində məskunlaşır və onlar şəhərin Rubana küçəsindəki 27 nömrəli evin 5-ci mənzilində yaşayırlar. 

  Çingizin Vadim adlı bir oğlu olduğundan xəbərdarıq. Atası kimi o da hərbçi olub. Vadim Çingiz oğlu Şimal sularında sualtı gəmi kapitanının baş köməkçisi (СТАРПОМ) vəzifəsində  çalışıb. Vadimin ata babası Mustafa kişi, onun atası isə Rəşiddir. Vadim Ünsizadənin həyatından bəhs edən bir yazını oxucuların diqqətinə yönəldirik. Çingizi və Vadimi tanıyanlar Ünsizadələr haqqında öz xatirələrini oxucularla bölüşə bilərlər.


Etiket:

Strategiya.az

Xəbərlər
20.07.2022

Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi

20.07.2022

Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib

20.07.2022

İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb

20.07.2022

Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb

20.07.2022

Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov

20.07.2022

"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi

20.07.2022

Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub

16.07.2022

Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib

16.07.2022

Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb

16.07.2022

Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb

16.07.2022

Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var

16.07.2022

Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb

14.07.2022

İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM

14.07.2022

Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il

14.07.2022

Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı

14.07.2022

FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür

14.07.2022

Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb

14.07.2022

Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub

14.07.2022

Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı

13.07.2022

Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub

13.07.2022

Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir

13.07.2022

Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır

13.07.2022

Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür

12.07.2022

Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib

12.07.2022

Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?

12.07.2022

Azərbaycan nefti ucuzlaşıb

12.07.2022

Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq

12.07.2022

Tovuz döyüşlərindən iki il ötür

12.07.2022

Bakının mərkəzində partlayış baş verib

12.07.2022

Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər

12.07.2022

Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro

11.07.2022

Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub 

11.07.2022

Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY

11.07.2022

FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb

11.07.2022

Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib

11.07.2022

Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib

09.07.2022

Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov

09.07.2022

Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub

09.07.2022

DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub

09.07.2022

Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub

09.07.2022

Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib

09.07.2022

Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb

09.07.2022

Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib

09.07.2022

XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib

09.07.2022

Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir

08.07.2022

Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM