İlahiyyat üzrə fəlsəfə doktoru
Beynəlxalq aləmdə məşhur olan günləri qeyd etmək adəti vardır ki, bizim də vətəndaşlarımız, mətbuat, kütləvi-informasiya vasitələrimiz belə günləri ictimaiyyətə xatırladırlar. Bu günlərdən biri də “Sevgililər günü”, “Sevgililər bayramı”, “Valentin günü” adlanır. Bu günün tarixi haqqında qısa açıqlama verməzdən əvvəl, bu günün islamla bağlı olmayan bir gün olduğunu qeyd etmək istəyirik. Müsəlmanların çoxu bu günü təntənəli şəkildə keçirmənin günah olduğunu bilmirlər. Başqa dinlərdən, hətta həmin dinlərin və dindarların da bəyənmədiyi bayramların müsəlmanların çox həvəslə keçirmələrinin əsasında müsəlmanların çoxunun islam dininin sevgiyə necə böyük yer verməsindən xəbərsiz olmaları dayanır.
Sevgilər gününün başlanğıc tarixi qədim Roma İmperiyasının dövrünə təsadüf edir. Qədim Romada 14 Fevral günü bütün romalılar üçün əhəmiyyətli bir gün idi. Romalılar inanırdılar ki, Allah təala Roma kraliçası Junonu sevir, ona görə ona krlaiçalıq verib. Ona olan əsassız hörmətə görə Romalılar müəyyən bir gün 14 Fevral gününü təyin edib həmin gündə kraliçanın şərəfinə bir yerə toplanırdılar. Onların batil inancına görə Allah təala yalnız bu qızın duasını eşidirdi. Ona görə də ona böyük hörmət edirdilər. Bəzi müsəlmanlar Allaha yaxınlaşmaq üçün özlərinə hansısa pirləri, seyidləri, ölüb dünyasını dəyişmiş övliyaları vasitəçi götürdükləri kimi Romalılar da bu qızı həddən artıq şişirmiş və onu Allah qədər ucaltmışdılar. Juno adlı bu kraliça ayrıca Roma xalqı tərəfindən qadınlıq və evlilik tanrıçası olaraq da bilinirdi. Bu günü izləyən 15 Fevral günündə isə Lupercalia Bayramı başlayırdı.
Bu bayram xalqın gənc əhalisi üçün böyük əhəmiyyət daşıyırdı. Bunun səbəbi isə həyatları qəti qaydalar ilə məhdudlaşdırılmış, bunun təbii nəticəsi olaraq birlikdə həyatda şansı olmayan bu gənclər yalnız bu bayram müddətində belə olsa bir-birlərinin partneri olurdular. Hansı gənc qadının hansı gənc kişi ilə bir cüt meydana gətirəcəyi köhnə bir ənənə olan və Lupercalia Bayramının ərəfə günü edilən bir çəkiliş ilə müəyyən olurdu. Romalı gənc qızlar adlarını kiçik kağız parçalarının üzərinə yazıb bir qaba qoyurdular. Gənc Romalı kişilər isə qabdan bu kağızları çəkərək üzərində hansı qızın adı yazılırdısa o qızla bayram əyləncələri boyunca birlikdə olurdular. Bu birlikdəliklər bir-birinə aşiq olan cütlər üçün bayram müddəti bitdikdən sonra evliliklə sonlanırdı.
İmperator II Claudius, Romanı öz bərk qaydaları ilə zalımca idarə edən bir hökmdar idi. Onun üçün ən böyük problem ordusunda döyüşəcək əsgər tapa bilməmək idi. Ona görə bu vəziyyətin tək səbəbi Romalı kişilərin eşqlərini və ailələrini buraxmaq istəməmələri idi. Buna görə Romadakı bütün nişan və evlilikləri qaldırdı. Əziz Valentine də Claudiusun hökmdarlığı zamanında Romada yaşayan bir keşiş idi. Özü kimi keşiş olan Əziz Marius ilə birlikdə Claudiusun qadağanına baxmayaraq gizlicə cütləri evləndirməyə davam etdi. Ancaq imperator bu vəziyyəti bir müddət sonra öyrəndi. Əziz Valentine insanları evləndirməyə davam etdiyi üçün həbs olundu və etdiklərinin cəzası olaraq çubuq ilə döyülərək öldürüldü. Miladdan sonra 270 ilinin 14 Fevralında Xristian şəhidliyinə basdırıldı.
Eyni zamanlarda Romadakı bütpərəstlər, fevral ayı içində qeyd olunan Lupercalia Bayramını öz bütpərəst tanrıları üçün qeyd edirdilər. Bayram əvvəli edilən ənənəvi çəkilişi isə seromoniye bağlı qalaraq özləri üçün tətbiqə başladılar. Xristian Kilsəsinin ilk qurulduğu illərdə xidmət edən keşişlər bu mərasimlərin, xüsusilə də evlənməmiş gənclərin bütpərəstlər ilə birlikdə xatırlanmasından narahat olduqları üçün bir həll tapdılar. Bu gənclərin adlarının əzizlərlə birlikdə xatırlanmasını istədikləri üçün Lupercalia Bayramının başladığı günü Əziz Valentine Günü olaraq qeyd etməyə başladılar. O gündən bəri xaristianlar hər ilin 14 Fevral gününü Sevgililər Günü olaraq qeyd etməyə davam edir və yer üzündə qadın və kişi birlikdə olduğu müddətcə də qeyd edəcəklərini əsas prinsip kimi özlərinə gütürüblər.
İslam dininə görə isə həm yəhudilər, həm də xristianlar Allahın Rəsulu Muhammədi peyğəmbər olaraq qəbul etməlidirlər. Yəhudilər və xristianlar son peyğəmbəri peyğəmbər kimi qəbul etmədiklərinə görə uca Allah və sonra göndərdiyi peyğəmbəri biz müsəlmanlara yəhudilərin və xristianların bayramlarını keçirməyə icazə vermirlər. Çünki onlar əvəvlki peyğəmbərləri təsdiq edən sonuncu Peyğəmbər Məhəmmədi peyğəmbər olaraq qəbul etmirlər. Islam dininə görə imanın altı əsası var. Bunlardan biri də peyğəmbərlərə inanmaqdır. Həmçinin Muhamməd peyğəmbərə inanmaq isə imanın Allaha imandan sonra ikinci sütunudur. Allaha və peyğəmbərə inanmaqla insan müsəlman olmasını etiraf edir. Müsəlmanın isə başqa dinlərdə olan bayramları keçirməyə icazələri yoxdur.
Əslində sevmək gözəl nemətdir. Sevgiyə bütün insanlar möhtacdırlar. Qəlblər sevgi ilə rahatlıq tapır. Sevgi qəlbin və ruhun səadətidir. Islam dininə görə sevmək haram deyil. Bütün dinlərdən fərqli olaraq islam dini sevgiyə daha çox yer ayırıb. İslam dininə görə ən təmiz sevgi öz həyat yoldaşına olan sevgidir. Allah təala kişilərin qəlbində qadınların sevgisini yerləşdirmiş və bizə bu sevgidən xəbər vermişdir: “Sizin üçün onlarla ünsiyyət edəsiniz deyə, öz cinsinizdən zövcələr xəlq etməsi, aranızda (dostluq) sevgi və mərhəmət yaratması da Onun qüdrət əlamətlərindəndir. Həqiqətən, bunda (bu yaradılışda) düşünən bir qövm üçün ibrətlər vardır!” (ər-Rum (Rumlular) surəsi, 21). Allah təala müsəlman kişinin öz həyat yoldaşına olan isti və mehriban sevgisini, müsəlman qadının öz həyat yoldaşına olan isti və mehriban sevgisini bizə belə bildirir: “Onlar sizin, siz də onların libasısınız. (Bir-birinizə həddindən artıq yaxınsınız)” (əl-Bəqərə (İnək) surəsi, 187). Allah Rəsulu (ona və ailəsinə salam olsun) öz həyat yoldaşlarını həddən artıq çox sevərdi və bu sevgi ondan başqa digər insanlarda heç vaxt olmayıb. Biz müsəlmanlar da öz həyat yoldaşlarımızı ancaq ilin hansısa bir günündə yox, həmişə sevməli və həmişə imkanlarımız nisbətində onlara hədiyyələr almalıyıq. Bizlər öz dinlərini dəyişənlərin adətlərindən uzaq duraraq Qiyamətə qədər hakim olan islam dininin sevgiyə aid gözəl nümunəsini hər zaman yaşamalı və yaşatmalıyıq.
Strategiya.az
HEYDƏR ƏLİYEV - YENİ MİLLİ İNTİBAHIN VƏ MÜSTƏQİL DÖVLƏTÇİLİYİN ƏSASINI QOYMUŞ TARİXİ LİDER
Müasir dövrün qlobal problemi iş şəraitində mobbinq ve mübarizə yolları
Azərbaycan Respublikasında Dövlət Qulluğunun Təkmilləşdirilməsi İstiqamətləri
HEYDƏR ƏLİYEV - MÜASİR AZƏRBAYCAN TARİXİNİ YARADAN LİDER
Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi
Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib
İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb
Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb
Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov
"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi
Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub
Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib
Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb
Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb
Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var
Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb
İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM
Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il
Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb
Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib
Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı
FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür
Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb
Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub
Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı
Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub
Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir
Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır
Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür
Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib
Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq
Tovuz döyüşlərindən iki il ötür
Bakının mərkəzində partlayış baş verib
Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər
Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro
Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub
Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub
Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub
Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY
FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb
Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib
Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib
Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov
Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub
DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub
Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib
Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb
Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib
XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib
Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir
Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM