REFERENDUMUN NƏTİCƏLƏRİ NƏYİ İFADƏ EDİR?

Sentyabrın 26-da keçirilən ümumxalq səsverməsi - referendum vasitəsilə Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasına bir sıra əlavə və dəyişikliklər edildi. Bu əlavə və dəyişikliklər ölkəmizin gələcək inkişafı, dövlətimizin daha da gücləndirilməsi, siyasi sistemin təkmilləşdirilməsi, əhalinin rifah halının daha da yüksəldilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.

Referendumda vətəndaşların olduqca fəal iştirakı və təklif olunan əlavə və dəyişikliklərə müsbət münasibəti ona dəlalət edir ki, ümumxalq səsverməsinə çıxarılan məsələlər cəmiyyətin sosial sifarişini əks etdirir. Eyni zamanda, Konstitusiyaya təklif edilən əlavə və dəyişikliklərin vətəndaşlar tərəfindən birmənalı şəkildə dəstəklənməsi həm ölkəmizdə yüksək seçki və seçici mədəniyyətinin olduğunu təsdiq etmiş oldu, həm də seçicilərin bu məsələlərə intellektual yanaşmasını əks etdirdi.

Hər şeydən əvvəl, ölkəmizdə keçirilən ümumxalq səsverməsinin nəticələri də vətəndaşların Prezident İlham Əliyevin siyasətinə dərin inam və etimad bəslədiyini göstərdi, eyni zamanda, Prezident İlham Əliyevin adı və fəaliyyətinin inkişaf və sabitliklə assosiasiya olunduğunu ifadə etdi. Azərbaycan vətəndaşları referenduma çıxarılan məsələlərə “HƏ” deməklə, əslində, dövlətimizin başçısının uğurlu, milli maraqlara əsaslanan siyasətinə yüksək qiymət verdilər. Sentyabrın 27-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Sumqayıt şəhərinə səfəri çərçivəsində yeni istifadəyə verilmiş Heydər Əliyev Mərkəzinin yeni binasının iclas zalında şəhər ictimaiyyətinin nümayəndələri ilə görüşü zamanı qeyd edib ki, referendum bir daha bizim siyasətimizə xalq tərəfindən böyük etimadın göstəricisidir: “Dünən keçirilən referendum ölkəmizin gələcək inkişafını müəyyən edir. Azərbaycan xalqının mütləq əksəriyyəti referenduma birmənalı şəkildə “hə” deyib, bizim təkliflərimizi dəstəkləyib, bəyənib. Buna görə mən bir daha bütün Azərbaycan xalqına dərin minnətdarlığımı bildirmək istəyirəm”.

Bütövlükdə, referendumun nəticələrinin əks etdirdiyi bir sıra nüanslara xüsusi diqqət yetirmək gərəkdir:

Əvvəla, mütərəqqi bir yenilik kimi vitse-prezidentlik institutunun yaradılması təklifi xalqımız tərəfindən birmənalı şəkildə müsbət qarşılandı. Bu, xalqımızın yeni idarəetmə institutunun yaradılmasını olduqca müsbət qarşıladığını əks etdirdi. Ölkə vətəndaşları əmindirlər ki, vitse-prezident vəzifələrinin təsis edilməsi Azərbaycanda prezident üsul-idarəsinin daha da təkmilləşdirilməsinə, onun funksionallığının artırılmasına, o cümlədən fors-major hallarda dövlət idarəçiliyinin arzuolunmaz vəziyyətə düşməsinin qarşısının alınmasına, yeni şəraitdə başlanan islahatların dairəsinin genişləndirilməsinə gətirib çıxaracaq.

İkincisi, seçkili vəzifələrə yaşla bağlı məhdudiyyətlərin tətbiq olunmaması təklifi mütərəqqi yenilik kimi qəbul edildi. Ümumxalq səsverməsi zamanı prezident seçkilərində yaş məhdudiyyətinin aradan qaldırılması, parlament seçkilərində iştirak üçün yaş həddinin 25-dən 18-ə endirilməsinə dair dəyişikliklərin də seçicilər tərəfindən yüksək səs çoxluğu ilə qəbul olunması ayrıca qeyd edilməlidir. Azərbaycan seçiciləri bu mütərəqqi təklifi yekdilliklə dəstəkləməklə idarəetmə sahəsində yeni keyfiyyət dəyişikliklərinə yol açacaq addımları müsbət qarşıladığını əminliklə ifadə etdi;

Üçüncüsü, ümumxalq səsverməsinin - referendumun nəticələrində əks olunan mühüm məqamlardan biri isə ölkəmizdə həyata keçirilən sosial məzmunlu siyasətin, eləcə də bu sahəyə aid islahatların vətəndaşlar tərəfindən dəstəklənməsidir. Referendum Aktının layihəsində əks olunmuş sosial məzmunlu dəyişikliklər və əlavələrə seçicilər tərəfindən birmənalı şəkildə “HƏ” deyildi;

Dördüncüsü, vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının qorunması, ayrı-ayrı vəzifəli şəxslərin və dövlət orqanlarının vətəndaşlar qarşısında məsuliyyətinin artırılması məsələsi də ümumxalq səsverməsi zamanı seçicilər tərəfindən birmənalı şəkildə müsbət qarşılandı. “Hüquqlardan sui-istifadəyə yol verilmir” məzmunlu əlavənin, eləcə də “Hər kəs dövlət orqanlarının, siyasi partiyaların, hüquqi şəxslərin, bələdiyyələrin və vəzifəli şəxslərin hərəkətlərindən və hərəkətsizliyindən inzibati qaydada və məhkəməyə şikayət edə bilər” kimi bu və digər dəyişikliklərin qəbul olunması həm dövlət siyasətinin mərkəzində vətəndaşların durması məsələsini bir daha aşkar etdi, həm də irəli sürülmüş təkliflərin vətəndaşlar tərəfindən məmnunluqla qarşılandığını

göstərdi. Digər tərəfdən, “Bələdiyyələr, bələdiyyə qulluqçuları ilə birlikdə, bələdiyyə qulluqçularının qanuna zidd hərəkətləri və hərəkətsizliyi nəticəsində insan hüquq və azadlıqlarına dəymiş ziyana görə və onların təminatının pozulmasına görə mülki məsuliyyət daşıyırlar” məzmunlu əlavənin də yüksək səs çoxluğu ilə qəbul edilməsi həm vətəndaşların hüquqlarının qorunması, həm də yerli özünüidarəetmə orqanlarının fəaliyyətinin səmərəliliyinin artırılması baxımından olduqca əhəmiyyətlidir;

Beşincisi, referendumdan çıxan nəticələrdən biri də Azərbaycan xalqının öz iradəsini ortaya qoyaraq ümumxalq səsverməsi vasitəsilə anti-Azərbaycan dairələrə və radikal ünsürlərə layiqli cavab verməsi oldu. Vətəndaşlar ümumxalq səsverməsinə çıxarılan məsələləri dəstəkləməklə ölkənin yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoymasına, sabitlik və tərəqqinin davamlı olmasına səs verdi. Beləliklə, Azərbaycan xalqı və dövlətini hədəf alan anti-Azərbaycan dairələrin plan və niyyətləri baş tutmadı:

Altıncısı, sentyabrın 26-da keçirilmiş referendum nəticəsində Konstitusiyaya edilmiş əlavə və dəyişikliklər qarşıdakı dövrdə görüləcək işlərin, həyata keçiriləcək islahatların hüquqi və siyasi bazası qismində çıxış edəcək.