“Qəbristanlığın səssizliyi heç kimi aldatmasın”

     Rəvayət edilir ki, bir iman sahibi çobanlıq edər, cümə günləri isə cümə namazına gedəndə sürünün ətrafına  bir  dairə çəkərmiş. Nə canavar həmin  dairədən içəri girər,  nə də  qoyunlar kənara çıxa bilirdilər. İslam belə sığınacaqdır, ona  daxil olmaqla əxlaqsızlıq və zəlalət atəşindən özümüzü qorumağa qadirik. Allah (c.c) bu mənəvi dairə hörmətinə bizləri himayə edər.

 Hz. Peyğəmbərimizin ibrətamiz bir kəlam var: “İbrət üçün bircə dəfə əhləl – diyara(qəbristanlıga) baxmaq yetər.”

           Məhəmməd Peyğəmbərin (s.ə.s.) qızı, xanım Fatimə torpağa tapşırılarkən səhabələrdən biri torpağa xitab edir: “Ey torpaq! Unutma, bu incə vücud Peyğəmbərin qızı Fatimədir. Onunla yaxşı davran.” Torpaq isə: “Burda iman və əməl var. Kimin qızı olursa-olsun hər kəs əməlinə görə  mükafatını və cəzasını alır. Allahın məmur Mələyini  ələ almaq hələ heç kimə nəsib olmayıb və O da hələ həddini aşmayıb. Allaha itaətkar Mələklər yalnız Allahın əmri ilə hərəkət edərlər.”

      Qəbristan yolu dönüşü(vizası) olmayan bir yoldur. Onun səssizliyi sizi (bizi) aldatmasın. Gerçək yoldan qayıdanlar, bu yolu azanlar hələ ki, olmayıb.

      Ölü məzara qoyulanda Rəsulullah ona dua edin-demişdi. Çünki həmin anda qəbir sahibi  hesaba çəkilir. Ondan soruşarlar: Rəbbin kim;-Allah, Peyğəmbərin kim; Hz. Muhəmməd, Dinin hansı;-İslam,kitabın-Quran,Qiblən-Kəbə  deyə cavab verə bilərsə, hesabdan qurtular. Baxır sağ və sol Mələklərinin yazdığı necədir. Yaxşı mənada hesabatdan sonra  cənnətin qoxusu gələcək , qəbirdən bir dəhliz – qapı açılacaq və kimi o dəhlizdən  cənnətə, kimi isə cəhənnəmə yollanacaq ( Firon və onun 700 min qoşunu kimi.)

   Məzarda sorğulanmayanlar da olacaq

- Şəhidlər (Şöhrət üçün ölənlər yox.)

- Zəkat verənlər.

-  Sadiqlər (Allaha sadiq olanlar)

-  Kiçiklər-körpələr. (Hədisi şərifdə körpələrin  göbəklərinin ipi ilə valideynlərini cəhənnəm atəşindən  dartıb çıxarmaq imkanı olur.)

- Peyğəmbərlərdən  qəbir sorğusu  sorulmayacaq.(Onlar necə gömülürlərsə Qiyamət gününə qədər də elə qalırlar.Bu,Allahın bizə bəlli olmayan hikmətidir)

   Çünki, Mələklər Peyğəmbərlərdən həya edərlər.

Kimin bu dünyada  xardal dənəsi ağırlığında günahı  və ya xeyirxahlığı olarsa, onun da cəzasını  və ya mükafatını  alacaq.  

Zənginlik, mal - dövlətə aludəçilik bu dünyanın bər - bəzəyidir. Ona aldanmağın özü də bir günahdır.

Bir gün, Peyğəmbərimizin dostlarından biri qəbr əhlinə xitab edir:  Xəbəriniz var, zövcələriniz sizi unutdu, başqalarına könül verdilər? Xəbərimiz var dedilər. Sonra hönkürtü səsi gələcək. Səhabə də ağlayacaq.

Daha çox qeybət edən və namaz qılmayanlar qəbir əzabının sıxıntısına məruz qalacaqlar.

Bir gün Cəlaləddin Rumidən qardaşı soruşur: Haradaydın, bayaqdan səni axtarıram?!

Mövlana ciddi görkəmlə:

-Cəhənnəmə getmişdim!

Qardaşı duruxur və yenə soruşur:

-Rumi, nədən getmişdin?

-Atəş gətirməyə! 

Bir an sükut. Sonra sükutu qardaşı yenə pozur:

-Gətirə bildinmi?

-Yox! Hardan gətirməliydim? Dedilər ki, cəhənnəmin odunu  o dünyadan gətirirlər.

Düşünürəm ki, xalqın iradəsini ifadə edən  yüksək hüquqi qüvvəyə malik olan  Konstitutsiyamıza əməl etsək, dövlətimizin təməlini təşkil edən  xalqın vahidliyinə sarı düzlənsək çox şey qazanarıq.  Ən azı xalqın məhəbbətini ... Vəzifədə ikən, etibar edilmiş qulluq funksiyalarını  həyata keçirərkən ələ alınmasaq,  etimada xəyanət etməsək, həm bu dünyada, həm də o dünyada  məqam sahibi olarıq. Belə olsaq, göyün  yeddinci qatında Ruhlarımız cənnəti  seyr edəcək. Sifətimizdə  təbəssüm olacaq...

 Allah dərgahında  müqəddəs, haqqı batildən ayıran  Qurani Kərimin bu ayda nazil olduğuna  boyun əysək, tay-ba-tay açılan cənnət qapılarına üz tutacaq,  cəhənnəmin qapılarının bağlandığına, azğın və bizi düz yoldan azdıran Şeytanın zəncirləndiyinə şübhəmiz  qalmaz.

Oruc Allah üçün tutulduğundan, Allah xatirinə də şəhvətə, yemək-içməyə, pis sözlərə və vərdişlərə oruc tutulur , onlar bir növ qısa müddətə də olsa “həbs” edilir.

Oruclunun ağız qoxusu  Allah qatında müşk- ənbər qoxusundan daha  xoş olur.

İlahi məsəl var ki, kim allah yolunda oruc tutsa , onunla atəş arasında səma ilə  yerin arası qədər bir xəndək qazılar.

İslam dünyası bu ayda bütöv bir məscidə çevrilər. Bu məsciddə ibadət etmək vacibdir.

Qənaətimə görə oruc bəzilərə  ilk baxışdan lüzumsuz görünə bilər. Necə deyərlər,  ömrü boyu ağrıkəsici dərman  qəbul etməyən bir adam, dərmanın təsirini  (əhəmiyyətini)  yalnız onu içəndən sonra dərk edər. Oruc tutmayanlar orucun maddi və mənəvi feyzini onu tutandan sonra başa düşərlər.

Qızmar yayın istisində susuzluğun oruc tutmağa mane olduğunu  səbəb kimi çox vurğulayanlar da var.

Haşiyə çıxıram:  Qıtlıq illərində ölənlər acıqdan deyil, daha çox vərdiş etdikləri toxluğun yerini doldura bilmədiklərindən  dünyasını dəyişiblər. Az yeməyə alışanlar yenə yaşamağına davam ediblər.Aclıq və az yemək tibbi baxımdan sağlamlığın təminatçısı,ruhi baxımdan isə mənəvi inkişafın,habelə kamilləşmənin açarıdır.

Vərdişi tərgidə bilməmək də bir bəladır. Həmişə insana baha başa gəlir.

Ona görə də  bu ay, iradə tərbiyəsi ilə bağlı olan  bir ibadət ayıdır, müsəlmanın qulluq vəzifəsi – borcudur.

Noxtasız, harınlamış atın öz sahibini sürükləyib yerə çırpması hər zaman gözlənildiyi kimi, Oruc yolunu azmış nəfsin  cilovunu əldə saxlamaqda və onu  Haqqa itaət etdirməkdə, hüzurunda səcdəyə qapılmaqda  müstəsna tərbiyə üsulu və ibadətdir.

Oruc tutan şəxs gün ərzində  gözlərində nurun azaldığını, fiziki taqətinin qalmadığını gördükdə acizləşdiyini,  Allahın isə böyüklüyünü, hər şeyə qadir olduğunu anlayır, kamilləşir , bütövləşir və bülövlənir.

Bütün müvəffəqiyyətlərin açarı sıxıntıda, əzabda və əziyyətdə olduğu kimi  bir aylıq çətinlikdə də həyat var, səbr etmək lazımdır. Gəlin  peyğəmbərlərin həyatına boylanaq, əhli – beytin  həyatına baxaq. Hər biri kamillik zirvəsinə çatmaq üçün ağır çilələr çəkmiş, həyatlarını riskə qoymuşlar. Amma bəzilərimiz il ərzində  1 ay susuzluq və ya aclıq riskinə atılmaqdan qorxuruq.

Bu baxımdan oruc,  bu dünya ilə axirət tarazlığını qoruyan əvəzsiz bir nemətdir. Nəfsi cilovlamaq üçün oruc mühərrik rolunu oynayır. Ramazan ayı nəfsin “fironluq  cəbhəsinə”  birbaşa zərbə vurur. Nəfsə nə qədər üsyan etsək, əzab versək, o qədər nüfuzumuz artar. Bu mənada bir hədisi şərifi xatırlamaq yerinə düşərdi:

Rəbbimiz nəfsə sual edir:

-Mən kiməm, sən kimsən?

Nəfs cavab verir:

-Mən mənəm, Sən də Sənsən!

Allah - Təala  nəfsi cəhənnəmə atır və sonra yenə soruşur:

-Mən kiməm, sən kimsən?

Nəfs yenə:

-Mən mənəm, Sən də Sənsən!-deyir

Allah-Təala ona hansı əzabı verirsə, nəfs dediyindən dönmür. Bundan sonra nəfsi aclığa düçar edir. Bu dəfə nəfs:

-Sən mənim Rəhmli Rəbbimsən, mən də  sənin aciz kölən, möhtac qulunam!

İnsan bu dünyanı bir mehmanxana bilməli, əbədi diyar - o dünya üçün hazırlıq görməlidir. Tədarük etdiyi şeyləri yollarda qoyan, gedəcəyi yerə aparmayan (və yaxud apara bilməyən) ağılsızlıqdır.Hər birimiz qərar verərkən ölümün göz bəbəyi qədər yaxın olduğunu düşünsək, düzgün qərar vermiş olarıq və yanılmarıq.

Nəfsimizə sədd çəkmək və düzgün qərar vermək  arzusu ilə,

           “ Qəbristanlığın səssizliyi heç kimi aldatmasın.”

Rəvayət edilir ki, bir iman sahibi çobanlıq edər, cümə günləri isə cümə namazına gedəndə sürünün ətrafına  bir  dairə çəkərmiş. Nə canavar həmin  dairədən içəri girər,  nə də  qoyunlar kənara çıxa bilirdilər. İslam belə sığınacaqdır, ona  daxil olmaqla əxlaqsızlıq və zəlalət atəşindən özümüzü qorumağa qadirik. Allah (c.c) bu mənəvi dairə hörmətinə bizləri himayə edər.

 Hz. Peyğəmbərimizin ibrətamiz bir kəlam var: “İbrət üçün bircə dəfə əhləl – diyara(qəbristanlıga) baxmaq yetər.”

           Məhəmməd Peyğəmbərin (s.ə.s.) qızı, xanım Fatimə torpağa tapşırılarkən səhabələrdən biri torpağa xitab edir: “Ey torpaq! Unutma, bu incə vücud Peyğəmbərin qızı Fatimədir. Onunla yaxşı davran.” Torpaq isə: “Burda iman və əməl var. Kimin qızı olursa-olsun hər kəs əməlinə görə  mükafatını və cəzasını alır. Allahın məmur Mələyini  ələ almaq hələ heç kimə nəsib olmayıb və O da hələ həddini aşmayıb. Allaha itaətkar Mələklər yalnız Allahın əmri ilə hərəkət edərlər.”

      Qəbristan yolu dönüşü(vizası) olmayan bir yoldur. Onun səssizliyi sizi (bizi) aldatmasın. Gerçək yoldan qayıdanlar, bu yolu azanlar hələ ki, olmayıb.

      Ölü məzara qoyulanda Rəsulullah ona dua edin-demişdi. Çünki həmin anda qəbir sahibi  hesaba çəkilir. Ondan soruşarlar: Rəbbin kim;-Allah, Peyğəmbərin kim; Hz. Muhəmməd, Dinin hansı;-İslam,kitabın-Quran,Qiblən-Kəbə  deyə cavab verə bilərsə, hesabdan qurtular. Baxır sağ və sol Mələklərinin yazdığı necədir. Yaxşı mənada hesabatdan sonra  cənnətin qoxusu gələcək , qəbirdən bir dəhliz – qapı açılacaq və kimi o dəhlizdən  cənnətə, kimi isə cəhənnəmə yollanacaq ( Firon və onun 700 min qoşunu kimi.)

   Məzarda sorğulanmayanlar da olacaq

- Şəhidlər (Şöhrət üçün ölənlər yox.)

- Zəkat verənlər.

-  Sadiqlər (Allaha sadiq olanlar)

-  Kiçiklər-körpələr. (Hədisi şərifdə körpələrin  göbəklərinin ipi ilə valideynlərini cəhənnəm atəşindən  dartıb çıxarmaq imkanı olur.)

- Peyğəmbərlərdən  qəbir sorğusu  sorulmayacaq.(Onlar necə gömülürlərsə Qiyamət gününə qədər də elə qalırlar.Bu,Allahın bizə bəlli olmayan hikmətidir)

   Çünki, Mələklər Peyğəmbərlərdən həya edərlər.

Kimin bu dünyada  xardal dənəsi ağırlığında günahı  və ya xeyirxahlığı olarsa, onun da cəzasını  və ya mükafatını  alacaq.  

Zənginlik, mal - dövlətə aludəçilik bu dünyanın bər - bəzəyidir. Ona aldanmağın özü də bir günahdır.

Bir gün, Peyğəmbərimizin dostlarından biri qəbr əhlinə xitab edir:  Xəbəriniz var, zövcələriniz sizi unutdu, başqalarına könül verdilər? Xəbərimiz var dedilər. Sonra hönkürtü səsi gələcək. Səhabə də ağlayacaq.

Daha çox qeybət edən və namaz qılmayanlar qəbir əzabının sıxıntısına məruz qalacaqlar.

Bir gün Cəlaləddin Rumidən qardaşı soruşur: Haradaydın, bayaqdan səni axtarıram?!

Mövlana ciddi görkəmlə:

-Cəhənnəmə getmişdim!

Qardaşı duruxur və yenə soruşur:

-Rumi, nədən getmişdin?

-Atəş gətirməyə! 

Bir an sükut. Sonra sükutu qardaşı yenə pozur:

-Gətirə bildinmi?

-Yox! Hardan gətirməliydim? Dedilər ki, cəhənnəmin odunu  o dünyadan gətirirlər.

Düşünürəm ki, xalqın iradəsini ifadə edən  yüksək hüquqi qüvvəyə malik olan  Konstitutsiyamıza əməl etsək, dövlətimizin təməlini təşkil edən  xalqın vahidliyinə sarı düzlənsək çox şey qazanarıq.  Ən azı xalqın məhəbbətini ... Vəzifədə ikən, etibar edilmiş qulluq funksiyalarını  həyata keçirərkən ələ alınmasaq,  etimada xəyanət etməsək, həm bu dünyada, həm də o dünyada  məqam sahibi olarıq. Belə olsaq, göyün  yeddinci qatında Ruhlarımız cənnəti  seyr edəcək. Sifətimizdə  təbəssüm olacaq...

 Allah dərgahında  müqəddəs, haqqı batildən ayıran  Qurani Kərimin bu ayda nazil olduğuna  boyun əysək, tay-ba-tay açılan cənnət qapılarına üz tutacaq,  cəhənnəmin qapılarının bağlandığına, azğın və bizi düz yoldan azdıran Şeytanın zəncirləndiyinə şübhəmiz  qalmaz.

Oruc Allah üçün tutulduğundan, Allah xatirinə də şəhvətə, yemək-içməyə, pis sözlərə və vərdişlərə oruc tutulur , onlar bir növ qısa müddətə də olsa “həbs” edilir.

Oruclunun ağız qoxusu  Allah qatında müşk- ənbər qoxusundan daha  xoş olur.

İlahi məsəl var ki, kim allah yolunda oruc tutsa , onunla atəş arasında səma ilə  yerin arası qədər bir xəndək qazılar.

İslam dünyası bu ayda bütöv bir məscidə çevrilər. Bu məsciddə ibadət etmək vacibdir.

Qənaətimə görə oruc bəzilərə  ilk baxışdan lüzumsuz görünə bilər. Necə deyərlər,  ömrü boyu ağrıkəsici dərman  qəbul etməyən bir adam, dərmanın təsirini  (əhəmiyyətini)  yalnız onu içəndən sonra dərk edər. Oruc tutmayanlar orucun maddi və mənəvi feyzini onu tutandan sonra başa düşərlər.

Qızmar yayın istisində susuzluğun oruc tutmağa mane olduğunu  səbəb kimi çox vurğulayanlar da var.

Haşiyə çıxıram:  Qıtlıq illərində ölənlər acıqdan deyil, daha çox vərdiş etdikləri toxluğun yerini doldura bilmədiklərindən  dünyasını dəyişiblər. Az yeməyə alışanlar yenə yaşamağına davam ediblər.Aclıq və az yemək tibbi baxımdan sağlamlığın təminatçısı,ruhi baxımdan isə mənəvi inkişafın,habelə kamilləşmənin açarıdır.

Vərdişi tərgidə bilməmək də bir bəladır. Həmişə insana baha başa gəlir.

Ona görə də  bu ay, iradə tərbiyəsi ilə bağlı olan  bir ibadət ayıdır, müsəlmanın qulluq vəzifəsi – borcudur.

Noxtasız, harınlamış atın öz sahibini sürükləyib yerə çırpması hər zaman gözlənildiyi kimi, Oruc yolunu azmış nəfsin  cilovunu əldə saxlamaqda və onu  Haqqa itaət etdirməkdə, hüzurunda səcdəyə qapılmaqda  müstəsna tərbiyə üsulu və ibadətdir.

Oruc tutan şəxs gün ərzində  gözlərində nurun azaldığını, fiziki taqətinin qalmadığını gördükdə acizləşdiyini,  Allahın isə böyüklüyünü, hər şeyə qadir olduğunu anlayır, kamilləşir , bütövləşir və bülövlənir.

Bütün müvəffəqiyyətlərin açarı sıxıntıda, əzabda və əziyyətdə olduğu kimi  bir aylıq çətinlikdə də həyat var, səbr etmək lazımdır. Gəlin  peyğəmbərlərin həyatına boylanaq, əhli – beytin  həyatına baxaq. Hər biri kamillik zirvəsinə çatmaq üçün ağır çilələr çəkmiş, həyatlarını riskə qoymuşlar. Amma bəzilərimiz il ərzində  1 ay susuzluq və ya aclıq riskinə atılmaqdan qorxuruq.

Bu baxımdan oruc,  bu dünya ilə axirət tarazlığını qoruyan əvəzsiz bir nemətdir. Nəfsi cilovlamaq üçün oruc mühərrik rolunu oynayır. Ramazan ayı nəfsin “fironluq  cəbhəsinə”  birbaşa zərbə vurur. Nəfsə nə qədər üsyan etsək, əzab versək, o qədər nüfuzumuz artar. Bu mənada bir hədisi şərifi xatırlamaq yerinə düşərdi:

Rəbbimiz nəfsə sual edir:

-Mən kiməm, sən kimsən?

Nəfs cavab verir:

-Mən mənəm, Sən də Sənsən!

Allah - Təala  nəfsi cəhənnəmə atır və sonra yenə soruşur:

-Mən kiməm, sən kimsən?

Nəfs yenə:

-Mən mənəm, Sən də Sənsən!-deyir

Allah-Təala ona hansı əzabı verirsə, nəfs dediyindən dönmür. Bundan sonra nəfsi aclığa düçar edir. Bu dəfə nəfs:

-Sən mənim Rəhmli Rəbbimsən, mən də  sənin aciz kölən, möhtac qulunam!

İnsan bu dünyanı bir mehmanxana bilməli, əbədi diyar - o dünya üçün hazırlıq görməlidir. Tədarük etdiyi şeyləri yollarda qoyan, gedəcəyi yerə aparmayan (və yaxud apara bilməyən) ağılsızlıqdır.Hər birimiz qərar verərkən ölümün göz bəbəyi qədər yaxın olduğunu düşünsək, düzgün qərar vermiş olarıq və yanılmarıq.

Nəfsimizə sədd çəkmək və düzgün qərar vermək  arzusu ilə,

                                                             Şəmsəddin Əliyev