Minsk Qrupunun həmsədrlərinin fəaliyyətinin  müəmmaları

08:27 / 21.11.2018

İbrahim Əliyev

Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent

 

1994-cü ildə yaradılmış ATƏT-in Minsk Qrupu və Dağlıq Qarabağ münaqişəssinin nizama salınması missiyasının daşıyıcısı hesab edilir. Lakin yarandığı gündən bu təşkilatdan olan gözləntilərlə onların əldə etdiyi nəticələr bir birindən xeyli fərqlənir. Qrupun tərkibinə münaqişə tərəfləri olan Azərbaycandan və Ermənistaandan başqa 11 dövlət daxil olmuşdu. Yarandığı zaman onun 2 həmsədrinin olması nəzərdə tutulmuşdu, İlr həmsədr dövlətlər Finlandiya və Rusiya olmuşdur. 1997-ci ildən Minsk qrupuna ABŞ, Fransa və Rusiya  dövlətlərindən ibarət həmsədrlər başçılıq etməyə başlamışdır. Bu günə qədər həmsədrlərin tərkibi dəyişməmişdir.

Mövcud olduğu bütün dövr ərzində Minsk Qrupunun fəaliyyətində ziddiyyətli məqamlar, məntiqə uymayan addımlar, anlaşılası mümkün olmayan hərəkətlər müşahidə edilmişdir. Uzun danışıqlardan sonar süluh danışıqlarının variantları irəli sürülsə də, onlar müxtəlif səbəblərdən qəbul edilməmişdir. Buna görə də Dağlıq Qarabağ münaqişəsində silh razılaşmalarına yaxınlaşma müşahidə edilməmiş, münaqişə başlanğıc variantından qabağa getməmişdir. Minsk Qrupunu təmsil edən həmsədr dövlətlərdən olan nümayəndələr vaxtaşırı regiona səfərlər etsələr də, onların gördüyü işlərdən  heç bir effektiv nəticə hiss edilmir. Bu qrupun fəaliyyətini müşahidə edərkət təbii bir sual ortalığa çıxır: döğurdanmı onlar bir şey etmək gücündə deyillər. Əgər belədirsə onların bu səmərəsiz fəaliyyəti lazımdırmı?

Düşünürəm ki, onların fəaliyyətində olan bu səmərəsizliyin səbəbini başqa bir məsələdə axtarmaq lazımdır. Daha döğru desək, onların fəaliyyətinə bir qədər fərqli rakursdan yanaşmaq vacibdir. Məsələ bundadır ki, onların məqəsləri, fəaliyyətlərinin prioritetləri onlardan gözlənilən gözləntilərdən çox-çox uzaqdır. Onların məqsədi,,bunu real müşahidələr sübut edui, rəsmi şəkildə sənədlərdə göstərilmiş və təntənəli şəkildə bəyan edilmiş məsələlər deyildir. Onların başlıca məqsədi heç də münaqişəyə son qoyulması və problemin ədalətli həlli deyildir. Onların əsas məqəsdi bu münaqişədə güddükləri gizili maraqlarının təmin edilməsidir. Gündəlik hadisələr, gedən proseslər və atılan addımlar göstərir ki, Minsk Qrupunun həmsədrləri heç də effektsiz fəaliyyət göstərmirlər. Buna əmin olmaq üçün onların  bəyan edilmiş məqsədləri nöqteyi-nəzərindən deyil, real, lakin pərdələnmiş maraqları mövqeyindən yanaşmaq lazımdır. Məhz buna görə həmsədr ölkələrinin hər birinin ayrı-ayrılıqda zaman-zaman atdıqları qəribə addımlar, qəbul etdikləri qəribə qərarlar normal məntiq nöqteyi-nəzərindən təəccüb döğurur. Misal üçün Fransaa dövlətinin, ABŞ-ın  Dağlıq Qarabağdakı separatçı reğimə münasibətdə göstərdiyi isti münasibəti qeyd etmək yerinə düşür. Azərbaycanın uzun illər gərgin diplomatic fəaliyyəti sayəsində dünya dövlətlərinin  və beynəlxalq təşkilatların əksəriyyətinin Ermənistanı işğalçı dövlət kimi tanımasına baxmayaraq onların bu özbaşınalığa biganə qalması, bütün məsələlərə qərəzli mövqeyindən yanaşılması deyilənləri bir daha əyani şəkildə sübut edir. Buna görə də Minsk Qrupu həmsədrlərinin fəaliyyətinə real qiymətin verilməsi vacibdir.   

 

 


Etiket:

Strategiya.az

Xəbərlər
20.07.2022

Xarici valyutaların manata qarşı bugünkü məzənnəsi

20.07.2022

Ceyhun Bayramov ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirib

20.07.2022

İmtahanın nəticələri ilə əlaqədar müraciətlərə baxılması üçün Apellyasiya Şurasına ərizə qəbuluna başlanılıb

20.07.2022

Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ilə görüşüb

20.07.2022

Avropa İttifaqı münaqişədən sonrakı dövrdə mühüm rol oynayır - Ceyhun Bayramov

20.07.2022

"Qarabağ" İsveçrə çempionuna qalib gəldi

20.07.2022

Tehranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin görüşü olub

16.07.2022

Ceyhun Bayramov Gürcüstanın Baş naziri ilə bölgədə sülh prosesini müzakirə edib

16.07.2022

Mikayıl Cabbarov: Sənaye zonalarında istehsal 53 faiz, ixrac isə 2 dəfə artıb

16.07.2022

Ağalı kəndinə köçürülən ailələrin tibbi müayinələrinə başlanılıb

16.07.2022

Prezident İlham Əliyev: Bizim Xəzər dənizi kimi çox nəhəng bir enerji mənbəyimiz var

16.07.2022

Qubada içərisində 125 min manat olan seyf oğurlanıb

14.07.2022

İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının 140 illiyi qeyd edilləcək - SƏRƏNCAM

14.07.2022

Azərbaycan tarixinin şanlı səhifələrindən biri - 14 iyul 1969-cu il

14.07.2022

Şuşada Vaqif Poeziya Günləri başlayıb

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi: 204 məktəbdə elektron jurnal və gündəlik sistemi tətbiq edilib

14.07.2022

Təhsil Nazirliyi məlumat yaydı

14.07.2022

FHN: Zəngilan rayonunda ağaclıq ərazidə baş verən yanğının tam söndürülməsi istiqamətində tədbirlər görülür

14.07.2022

Azərbaycan neftinin qiyməti 114 dolları ötüb

14.07.2022

Azərbaycan Ordusunun əsgəri həlak olub

14.07.2022

Baş Prokurorluq rəis müavininin intiharı ilə bağlı məlumat yaydı

13.07.2022

Respublika üzrə pensiyaların iyulun 15-də tam ödənilərək yekunlaşdırılması nəzərdə tutulub

13.07.2022

Qızıl təpə abidəsində arxeoloji tədqiqatlar davam edir

13.07.2022

Azərbaycan neftinin bir bareli 113,91 dollara satılır

13.07.2022

Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəmərinin tam istismara verilməsindən 16 il ötür

12.07.2022

Partlayış zamanı “Baktelecom”un rabitə infrastrukturuna ziyan dəyməyib

12.07.2022

Dünyada "Premium Euro-95" benzinin bahalaşması gözlənilir - Azərbaycana necə təsir edəcək?

12.07.2022

Azərbaycan nefti ucuzlaşıb

12.07.2022

Böyük Britaniyanın yeni baş nazirinin adı sentyabrın əvvəlində açıqlanacaq

12.07.2022

Tovuz döyüşlərindən iki il ötür

12.07.2022

Bakının mərkəzində partlayış baş verib

12.07.2022

Cüdoçularımız Xorvatiyada Qran-Pri turnirində iştirak edəcəklər

12.07.2022

Ərdoğan yaxın zamanda Venesuelaya səfər edəcək - Maduro

11.07.2022

Türkiyə və Ukrayna prezidentləri arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Xaçmazdakı meşə yanğınının söndürülməsinə iki helikopter və amfibiya tipli təyyarə cəlb olunub 

11.07.2022

Ərdoğan və Paşinyan arasında telefon danışığı olub

11.07.2022

Saatlı stansiyası yaxınlığında qəzaya uğrayan qatar Gürcüstana məxsusdur - ADY

11.07.2022

FHN Xaçmazdakı meşə yanğınları ilə bağlı məlumat yayıb

11.07.2022

Vahid əlaqələndirmə mərkəzlərində 41 min şəxsə xidmətlər göstərilib

11.07.2022

Kino Agentliyi Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində olan qurumların siyahısına əlavə edilib

09.07.2022

Gələn ilin sonunda Şuşa ilk sakinlərini qəbul edəcək - Aydın Kərimov

09.07.2022

Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub

09.07.2022

DİN: Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan cinayətlərdən 52-nin açılması təmin olunub

09.07.2022

Xocavənd rayonu ərazisində yeni hərbi hissənin açılışı olub

09.07.2022

Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik edib

09.07.2022

Abeyə atəş açan şəxs əməlinin səbəbini açıqlayıb

09.07.2022

Zakir Həsənov Qurban bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib

09.07.2022

XİN Azərbaycanın diplomatik xidmət orqanlarının əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edib

09.07.2022

Bu gün Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd edilir

08.07.2022

Bərdədə avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı 3,1 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM