ERMƏNİ TƏBLİĞATI SOSİAL ŞƏBƏKƏLƏRDƏN AZƏRBAYCANA QARŞI NECƏ İSTİFADƏ EDİR?

Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsinə qarşı işğalçılıq siyasətinin mahiyyətinin gizlədilməsi və təcavüzkarlıq fəaliyyətinə haqq qazandırılması üçün erməni millətçilərinin əl atdığı sınanmış vasitələrdən biri total millətçi təbliğata rəvac verilməsidir. Bu istiqamətdə erməni millətçiləri çox böyük maliyyə ehtiyatları, lobbiçi dairələri səfərbərliyə almaqla bərabər, Azərbaycanla bağlı qeyri-obyektiv informasiyaların istehsalının artırılmasına da xüsusi diqqət yetirirlər. İstehsalı günü-gündən artan qeyri-obyektiv informasiyaların ictimailəşdirilməsi üçün isə ermənilər daim yeni imkan və fürsətlər axtarışındadırlar.

Erməni informasiya ideoloqlarının fikrincə, qlobal informasiya məkanında informasiya üstünlüyünün qorunub saxlanması üçün dünya erməniliyi informasiya-təbliğat imkanlarının heç 2 fai­zini də istifadə etmir. Ona görə ermənilər şübhə etmirlər ki, erməni millətçi informasiya fəaliyyətinin dünya miqyasında genişləndirilməsi üçün çox böyük ehtiyatları var və bu ehtiyatlardan istifadə edilməsi erməni işinin uğuruna yol aça bilər.

Yeni ehtiyatların səfərbər edilməsi deyəndə ilk növbədə yeni maliyyə ehtiyatları ayırmaqla Ermənistan və Dağlıq Qarabağda erməni millətçi baxışlarını təbliğ edən kütləvi informasiya vasitələrinin sa­yının artırılması nəzərdə tutulur. Bu istiqamətdə internet ehtiyatlarından daha geniş istifadə edilməsi də erməni millətçilərinin diqqət mərkəzindədir. Çünki elə erməni ide­oloqlarının özlərinin də iddia etdiyi kimi, 1) internet şəbəkələrinə yerləşdirilmiş olan dezinformasiyalar  çox böyük sürətlə yayılır və qısa zamandan sonra qlobal in­for­masiya məkanında özünə yer tutur. 2) Digər tərəfdən şəbəkələrə yerləşdirilmiş dez­informasiyalar uzun müddət istifadəçilər üçün açıq qala bilər və həmin müddət ərzində yeni-yeni istifadəçilərin yanlış ictimai rəyinin formalaşmasına təsir edə bilər .

Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin mahiyyəti ilə bağlı təhrif olunmuş informa­siyaların davamlı olaraq qlobal informasiya məkanına yerləşdirilməsi üçün erməni millətçiləri Ermənistanda, Dağlıq Qarabağda və xaricdə çox böyük fəallıqla saytlar ya­ratmaqda və mövcud tanınmış sosial şəbəkələrdən istifadə etməkdə davam edirlər. Çox təəssüf ki, belə sosial şəbəkələrə lazımi nəzarət mövcud deyil və erməni millətçiləri də bundan istifadə edərək həmin şəbəkələri Azərbaycana qarşı qeyri-obyektiv informasiyalarla doldururlar.

Mövcud olan statistika onu göstərir ki, hazırda istər dünya miqyasında, istərsə də Ermənistanda internet ehtiyatları əhali üçün televiziyadan sonra ikinci informasiya mənbəyidir. Nəzərə alınsa ki, internet vasitəsilə televiziya proqramlarını da iz­lə­mək mümkündür, onda gələcəkdə internetdən istifadə tendensiyası öz yerini qoru­yub saxlaya biləcəkdir. Erməni ideoloqları bildirirlər ki, 2012-ci ilin fevral ayında erməni informasiya saytlarına hər gün 580-750 min istifadəçi müraciət edib ki, on­lardan da yarısı Ermənistandan kənarda yaşayan istifadəçilərdir. Bütünlükdə isə Ermənis­tanda qeydiyyata alınmış saytlara gündə 1.25-1.35 milyon istifadəçi müraciət edib ki, onların da 42 faizi Ermənistandan kənar istifadəçilər olubdur. İnternet əlaqə­lərindən mobil telefonlar vasitəsilə mümkünlüyü internetə müraciətlərin sayını yəqin ki, heç də azaltmamışdır. Yəni, gün ərzində təxminən yarım milyon Ermənistandan kə­nar istifadəçi Dağlıq Qarabağla bağlı  erməni baxışları ilə üzləşməli olur. Bir ay ər­zin­də isə belə müraciətlərin sayı təxminən 30 milyona çatır və nəticədə erməni sayt­larına müraciət edənlər gün ərzində sürətlə dəyişən erməni təhriflərinin hücu­muna məruz qalır.

Erməni millətçi informasiyaların daha geniş auditoriyaya yayılması üçün qlobal sosial şəbəkələrin imkanlarından xüsusilə məharətlə istifadə olunur. Beynəlxalq agent­lik­lərin apardığı araşdırmalara görə, Facebook.com və Youtube.com kimi sosial xarak­terli şəbəkələr ermənilər tərəfindən daha çox istifadə edilir. Odnoklassniki.ru, google.ru, wikipedia.ru kimi axtarış və informasiya saytları ermənilər tərəfindən ən çox istifadə edilən  internet ehtiyatlarıdır .

Məlumdur ki, Facebook.com və Youtube.com qlobal şəbəkələri daha çox isti­fadəçi auditoriyasına malikdir. 2012-ci ilin sonlarına yaxın Ermənistanda 700 min nəfər Facebook.com istifadəçisi qeydə alınmışdı. Bu rəqəm 2011-ci ilin müvafiq dövründən 100 min nəfər çoxdur. İstifadəçi sayı artmaqda olan bu şəbəkədə Dağlıq Qarabağla bağlı təhrif olunmuş informasiyaların paylaşması imkanı da geniş­lənməkdədir.

Youtube.com şəbəkəsi də Ermənistan daxili və xarici istifadəçilərin kifayət qədər fəal olduğu şəbəkələrdən biridir. Bu şəbəkədə yerləşdirilmiş olan video ma­te­riallar və onlara yazılan şərhlər istifadəçidə daha əyani rəy yaradılması baxımından tə­sirli vasitə hesab oluna bilər. 2013-cü il  iyun ayının 29-da verilmiş axtarış nəti­cəsində "Nagorno Karabakh war" ifadəsi altında 7940 material üzə çıxmışdı. " Nagorno Karabakh conflict" ifadəsi altında 4780 material, "Нагорно Карабахский конфликт" ifadəsi altında isə 1390 material aşkarlanmışdı. Bu materiallardan bəzilərinin fərqli ifadələr altında təkrarlanması istisna deyil. Lakin zahiri müşahidədən də görünür ki, mövcud materialların mütləq əksəriyyəti ermənilər tərəfindən yerləşdirilmiş materiallardır və həmin materiallar da Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin mahiyyətini tamamilə təhrif edir. Müqayisə üçün qeyd etmək lazımdır vaxt ötdükcə həm bu şəbəkədəki materialların sayı, həm də onlara müraciət edənlərin sayı artmaqdadır. Məsələn, 2014-cü il mart ayının 31-də aparılan axtarış zamanı "Nagorno Karabakh war" ifadəsi altında 10800 material, Nagorno Karabakh conflict" ifadəsi altında 10600 material və Нагорно Карабахский конфликт" ifadəsi altında isə 4720 material aşkarlandı.

 Qeyd etmək lazımdır ki, bu ermənipərəst materiallara müraciət edənlərin sayı da xeyli çoxdur.  Məsələn, 29 iyun 2013-cü il tarixinə kimi " Between hunger and life: power at the expense of lives" video materialına 365990 dəfə baxılmışdısa 31 mart 2014-cü il tarixinə kimi isə bu materiala 379174 dəfə baxılmışdı, "Карабахская война: реальные кадры" video materialına yuxarıda göstərilən birinci tarixə kimi 397874 dəfə, ikinci tarixi kimi isə 605908 dəfə, "Карабах готов к войне" video materialına göstərilən birinci tarixə kimi 177831 dəfə, ikinci tarixə kimi isə 312681 dəfə,  ermənilərin lobbiçiliyini edən  bolqar jur­nalisti Svetana Paskalyovanın Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı müəllifi olduğu  video filmə isə birinci tarixə kimi 61679 dəfə, ikinci tarixə kimi isə 79194 dəfə baxılmışdı. Bu rəqəmlərin gündəlik dəyişdiyini nəzərə alaraq  qeyd etmək olar ki, erməni millətçi ideoloqları yalnız bu iki sosial şə­bə­kə ilə çox geniş auditoriyaya Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı dezinfor­ma­siyalar sıramağa müvəffəq olurlar.

Beynəlxalq azad elektron wikipedia informasiya məkanında da  erməni infor­ma­siya ideoloqları kifayət qədər fəaldırlar. Bu azad ensiklopediyanın həm ingiliscə olan en.wikipedia, həm də rusca olan ru.wikipedia variantında erməni informasiya ideo­loqları kifayət qədər təhrif olunmuş məlumatlar yerləşdirmişlər. Ensiklopediyada informasiya yerləşdirmək azad ol­du­ğu üçün ermənilər bu imkandan geniş bəhrələnməyə çalışırlar. Ona görə də bu ensik­lopediyada Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı erməni millətçi mövqeyindən çoxlu sayda məqalələr vardır. Qeyd etmək lazımdır ki, ermənilərin məlumatına görə, 2012-ci ildə aparılmış səsverməyə (?) görə erməni millətçilərinin türkçülüyə qarşı hazırladıqları məqalə ru.wikipedia say­tının ən yaxşı məqaləsi elan edilmişdi.  Adı çəkilən saytın nəzarətsiz imkanlarından  daha geniş istifadə edilməsi üçün erməni millətçi təbliğatçıları çox böyük fəallıq nümayiş etdirməkdədirlər. Erməni mənbələrinin verdiyi məlumata görə, erməni təbliğatçıları 2014-cü il mart ayının 27-nə kimi Wikipediya virtual ensiklopediyasında erməni dilində 114560 məqalə yerləşdirmişdirlər. Həmin tarixdə bu ensiklopediyada Azərbaycan dilində yerləşdirilmiş məqalələrin sayı 100 mindən bir qədər artıq olmuşdur. Nəzərə alınsa ki, dünya miqyasında azərbaycanlıların sayı 10 dəfəyə yaxın ermənilərin sayından çoxdur, onda ermənilərin bu ensiklopediyadakı fəallığı daha qabarıq nəzərə çarpa bilər.

Bununla da kifayətlənməyən erməni millətçiləri Wikipediya ensiklopediyasını erməni təfəkküründən doğan materiallarla doldurmaq üçün bütün erməniliyi səfərbərliyə almağa çalışırlar. Ona görə hazırda erməni millətçiləri Wikipediya ensiklopediyası üçün "Bir erməni-bir məqalə" təşəbbüsünü ortaya atıblar. Ermənilərin yazdığına görə, bu təşəbbüs erməni millətçiləri tərəfindən işgüzarlıqlar qarşılanıbdır və bu ilin mart ayının sonlarında təkcə 3 gün ərzində Wikipediya ensiklopediyasının erməni dilində olan kontent-saytına 360 məqalə daxil olmuşdur.

Elektron informasiya məkanında öz mövqelərini qoruyub saxlamaq üçün erməni millətçiləri bir neçə milli şəbəkə də yaratmışlar. Bunların arasında ru.hayazq.info er­məni ensiklopediyası, hayland.am erməni sosial şəbəkəsi, druzya.am sosial şəbəkəsi, armenia-online.ru milli forumu, viparmenia.com forumunu göstərmək olar 2011-ci ilin məlumatlarına görə, təkcə hayland.am milli şəbəkəsinin 120 mindən artıq isti­fa­dəçisi var idi. Hər gün bu şəbəkəyə 11 min adam müraciət edirdi ki, onların da 54 faizi Ermənistandan kənar istifadəçilər idi .

Millətçi təbliğatın genişləndirilməsi və qeyri-obyektiv materialların ictimai rəyə sıranması üçün ermənilər Azərbaycanın, Dağlıq Qarabağın və münaqişə zonasının coğrafi adları ilə bağlı bir sıra domenləri də ələ keçirmişlər. İlk baxışdan istifadəçi üçün bu domenlər Azərbaycan domenləri və oradakı məlumatlar da Azərbaycan tə­rəfinin baxışlarını əks etdirən məlumatlar kimi qəbul oluna bilər. Həqiqətdə isə həmin domenlərdəki məlumatlar erməni millətçi ideoloqları tərəfindən yerləşdirilir və bu­nun­la da istifadəçidə yanlış rəy formalaşdırılmasına zəmin yaradılır. Bu domenlər ara­sında "azərbaijan", "karabakh", "fuzuli", "lachin", baku" və s. kimi domenlər vardır. Ermə­nilər belə bir informasiya təxribatına nəinki son qoymaq istəmirlər, ək­si­nə bu domen­lərin davamlı şəkildə erməni mülkiyyətində olmasını israr edirlər.

Hazırda Azərbaycan dövlətinin apardığı informasiya siyasəti sayəsində erməni informasiya-təbliğatı daha çox müdafiə mövqeyində olsa da dünya erməniliyinin ix­ti­yarında olan sonsuz sayda erməni və ermənipərəst kütləvi informasiya vasitələri Dağ­lıq Qarabağ münaqişəsinin mahiyyətindən xəbərsiz olan dairələrin baxışlarının yanlış formalaşmasına hələ də öz təsirini itirməmişdir.