Erməniliyin yeni isterikası

Bu isterikaya səbəb Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı amerikalı həmsədr Ceyms Uorlikin may ayının 7-də ictimailəşdirdiyi bəyanatı olmuşdur. Adətən dünya erməniliyi may ayının ilk günlərini təsəlliverici bir əhval-ruhiyyə ilə qarşılayırdılar. Keçmiş sovet respublikaları və dünyanın bəzi ölkələrində may ayının 9-nu Qələbə günü kimi qeyd etdikləri bir vaxtda, ermənilər isə bu tarixi həm də Şuşanın "azad olunması" günü kimi təqdim etməyə çalışaraq bir təskinlik tapırdılar. Həmin gün Ermənistanın millətçi rəhbərlərindən əlavə dünya erməniliyinin nümayəndələri də Xankəndinə toplaşaraq özlərini qələbə sevincinə inandırmağa çalışırdılar. Əslində, bu il də Ermənistan rəhbərləri Xankəndinə səfər etdilər. Amma bu səfər daha çox çarəsizlik əlaməti, illərlə aldadılan ermənilərin son ümidlərinin bir qədər də uzadılması cəhdi idi. Çünki, may ayının 9-u ərəfəsində amerikalı həmsədrdən eşitdikləri bəyanat ermənilərdə bayram əhval-ruhiyyəsindən daha çox isterik çaşqınlıq durumu yaratdı. Ona görə də, Azərbaycan ərazilərində günahsız insanları qırıb-çatan "Arabo" adlı erməni terrorçu-separatçı dəstənin komandiri Manvel Yegizaryan may ayının 9-nu "Ermənistan sakinlərinə sevinc gətirməyən 9 may Qələbə günü " kimi dəyərləndirdi.

(www.armtoday.info/printnewsitem.asp?Lang=_Ru&NewsID=109848)

Krım hadisələrindən sonra Dağlıq Qarabağdakı separatçı qurumun tanıdılmasına ermənilərdə müəyyən bir ümid yaransa da, Ceyms Uorlikin bəyanatı ermənilərə öz yerini göstərmiş oldu. Erməni ideoloqları əvvəlcə Ceyms Uorlikin bəyanatında yeni bir şey olmadığını və bu bəyanatın əsaslarının Minsk qrupunun həmsədr dövlətlərinin rəhbərlərinin 2009-cu ildə l"Akvildə, 2010-cu ildə Muskokdakı bəyanatlarında səsləndirildiyini bildirdilər və güman etdilər ki, C.Uorlikin bəyanatı adi bir protokol bəyanatıdır. Amma bu bəyanatın ardınca Amerikanın İrəvandakı səfirliyinin bəyanatı erməni millətçiləri üçün bir şok təsiri bağışladı. Həmin bəyanatda deyilirdi: " Səfir Uorlikin çıxışını tənqid edənlər, bilin ki, danışıqlar yolu ilə münaqişələrin tənzimlənməsi hər iki tərəfdən kompromisi tələb edir. Vəziyyətdən çıxmağın üç yolu vardır: münaqişənin danışıqlar yolu ilə həlli, qəbul edilməsi mümkün olmayan status-kvonun uzadılması və müharibə. Seçin".

Məlumdur ki, ermənilər səsləndirilən bu üç variantdan status-kvonun uzadılmasına daha çox üstünlük verirlər. Amma Amerika tərəfi açıq-aydın şəkildə bildirdi ki, bu vəziyyətin uzadılması qəbul edilməzdir. Başqa sözlə, ermənilər ya danışıqlar yolunu seçib münaqişənin həlli təkliflərinə razı olmalı, ya da müharibə yolunu seçməlidirlər.

Bu bəyanatdan sonra ermənilər bildilər ki, bu xna artıq o xnadan deyil. Yəni, Amerika dövləti Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli üçün indi daha qətiyyətli və daha ciddi iradə göstərir. Mətbuatdan verilən xəbərlərə görə, hətta Amerika Birləşmiş Ştatlarının prezidentinin də Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı bu günlərdə fikir bildirəcəyi gözlənilir. Həmin fikrin məzmununun necə ola biləcəyi güman ki, artıq kimsəyə gizli deyil.

Amerikanın rəsmilərinin son bəyanatlarının praktiki fəaliyyətlə necə müşayiət olunacağını yaxın gələcək göstərəcəkdir. Amma hər halda bir ümid var ki, Amerikada da, qərbdə də Ermənistanın ərköyünlükləri, potensialına uyğun olmayan iddialara düşməsinin qıcıqları lazımınca qiymətləndirilməyə başlayıb. Doğrudur, ortada Rusiya faktoru vardır və onun mövqeyi Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində xüsusi rol oynaya bilər. Çünki, indi artıq erməniliyin daxilində də yaxşı başa düşürlər ki, Ermənistanın dövləti hər hansı bir xarici məsələdə ən adi bir iradəni nümayiş etdirməyə qadir deyildir. Bu iradə Rusiya tərəfindən nümayiş etdirilir və erməni mənsubları da onu yerinə yetirirlər. Amma müasir dünyanın reallıqları qarşısında Amerikanın və qərbin beynəlxalq hüquq normalarından irəli gələn iradə ortaya qoya biləcəyi gözləniləndir. Ona görə, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı Amerika tərəfinin bəyanatının Fransa prezidentinin Cənubi Qafqaza səfəri ərəfəsində səsləndirilməsini də təsadüfi saymaq olmaz.